රෝගිනි....!!



කා න් නු 

ගො යි ක් 
න් දේ 
ලා ලා
න්  
ලා ලු යි
යි ගො න්
මී ක් 

කා ලේ

වේ ලා
පා

වේ ලු යි
කා රෝ


යි ක් 
කා නෙ

හේ ලා පා

හේ ලු යි
ල් ලෝ

යි ක් 

ලා
කී

ගේ ලු යි
















































ගෝ න් නු  යි ක් න් දේ  කා ලා න්   පා ලු යි
මී ගො න් යි ක් වෙ ලේ  කා ලා වෙ පා ලු යි
රෝ යි ක් හේ නෙ කා ලා හේ පා ලු යි
ල් ලෝ යි ක් ලා ගේ කී ලු යි



 

ඌවේ ජනකවියක් (පෙරළුම් කවි) ඇසුරෙන් ජයන්ත චන්ද්‍රසිරි "අග්නිදාහය" චිත්‍රපටියට කල නිර්මාණයකි.
Read More!

දේදුනු සළු ඇන්දේ නැතත්...

යකඩ බිහිවී නොතිබුණි. තිබුනේ යපස්ය. යකඩ අමුතුවෙන්ම නිපදවිනි. ඒ සමගමද මළකෑමද ආරම්භවිණි. ඉන්පසු මළකෑමට එරෙහිව සටන් වැදුණි. ඒ වෙනුවෙන් යම් යම් සංයෝග නිපදවන්නට සිදුවිය. ඒ සමහර සංයෝගයන් ස්වභාවසිද්ධව බිහි නොවුන නිසා උත්ප්‍රේරක හඳුන්වා දෙන්නටද සිදුවිණි. මළකෑම බිහිවූයේ යකඩ නිපදවීම සමගමම බව අමතක විණි. 

ස්වභාවසිද්ධව බිහිනොවුණු දෑ භාවිතයෙන් පසු පලක් නොමැතිව ගොඩ ගැසෙන්නට වූයේ ඒවා නැවතත් මුල් තත්වයට ගෙන ඒමට තවත් දෑ බිහිකරන්නට සිදුවිය. අඹගසේ ප්‍රස්නය හා නෑයන්ගේ ප්‍රස්නය මෙතනදී අදාල කරගත හැක. තුමූම ප්‍රස්නයක කොටසක් වන කල්හී තමා ප්‍රස්නයේ හාත්පස දකිත්ද? තමා ප්‍රස්නයෙන් විනිර්මුක්ත තලයකදී ප්‍රස්නයක හාත්පස දකිත්ද? යන්න ඒ ප්‍රස්න දෙක වෙන්වෙන සීමා ලෙස හඟිමි. 

රූබික් කියුබයද සංයෝජනය පිළිබඳ අපූරු පාඩම් කියාදේ. කොටස් වෙන් වෙන්ව ගෙන සංයෝජනය කරන්නට යන උත්සාහයේදීම පද්ධතිය බිඳ වැටේ. ඕනෑම පද්ධතියක කොටස් වෙන් වෙන්ව ගෙන පද්ධතියට නොගැලපෙන සංයෝජනයන් කලහොත් 15 ක්‍රීඩාව මෙන් විසඳිය නොහැකි අවස්ථා ලැබීමට ඕනෑතරම් ඉඩ කඩ ඇත. 

සංස්කෘතිය යනු ඕනෑම කුණු කන්දලයක් ගෙන යන ප්‍රවාහයක් විය යුතු නැත. 
එහෙත් ස්වභාවසිද්ධ නොවන බලහත්කාරී මැදහත්වීම් වලින් ඒ අපූරුවට දූෂණය කල හැක.


දේදුනු සළු ඇන්දේ නැතත්
වරළස මල් බැන්දෙ නැතත්
රත්තරනෙන් රනින් නැතත්
අපටත් කල් යනවා...
හේනේ කුරක්කන් මල් යට
අපටත් කල යනවා...

විලක් දුටිමි සිහිළඹ මට සිහිලැල්ය
දොළක් දුටිමි දොළ හසරැළි සිඳුලොල්ය
තලක් දුටිමි තල දැකලා දිගුකල්ය
මලක් දුටිමි නිලුපුල් මල් බොරු මල්ය

රුවට රුවේ පිපී ඇතත්
නෙලා ගන්න සිතුවෙ නැතත්
අපටත් කල් යනවා...
හේනෙ කුරක්කන් මල් යට
අපටත් කල යනවා...

Read More!

ඕ... එන්න ඈත යන්න ප්‍රේම ගංතෙරේ...

විවාහ වර්ග කිහිපයක් ඇති බැව කියවේ. සැණකෙලි ආකාරයෙන් පවත්වන්නාවූ බ්‍රහ්ම හෙවත් ප්‍රජාපතී විවාහය එකකි. හුදු දෙදෙනාගේ කැමැත්ත මත පමණක්ම විවාහය සිදු කිරීම ගන්දබ්බ ගාන්ධර්ව විවාහ යැයි කියනු ලැබේ. අසුර විවාහය සිදුවන්නේ යෝජිත ආකාරයෙනි. විවාහයට පෙර ඇල්මක්, බැල්මක්, කැල්මක්, ඒ හැටි ඇත්තේ නැත. මනුෂ්‍ය විවාහය, සිරිත් විරිත් වලට තැනදී දෙපක්ෂයේ සහෝයෝගයෙන් කෙරෙන්නකි.

මා විවාහෝත්සව සහභාගී වීමට ආසාකරණුයේ ඒ එක් එක් අවස්ථාවල සිදුකරන චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර විදි නැරඹීමට ඇති බලවත් ආසාව නිසාමය. බුලත්, සුදු රෙදි කච්චියක්, රන් නූලක්, පැන්කෙණ්ඩිය, තැළි-පිළි හා මුදු, පොල්ගෙඩියක් හා කැත්තක් මූලික වශයෙන් පෝරුව චාරිත්‍රයනට අවශ්‍ය කළමණාය. මනුෂ්‍ය විවාහය යශෝධරා විවාහය ලෙසද හැඳින්වේ. පෝරුවෙහි චාරිත්‍ර විදි, අෂ්ඨක ගායනා ආදියට වැඩිහරියක් පාදක වී ඇත්තේ මේ සිදුහත් බෝසතාණෝ හා යශෝධරා විවාහයයි.

පුන් කලස්ද, පොල් මල්ද, ධෘතරාෂ්ඨ, විරූඪ, විරූපාක්ෂ, වෛශ්‍රවණ යන සතරවරම් දෙවියන් වෙනුවෙන් දිලෙන පහන්ද, උඩට උඩු වියන්ද, පයට පාවඩද, ඇට පස් වර්ගයකින්ද යනාදී අංගයන්ගෙන් සැරසුණු පෝරුව ඉතා අලංකාර වෙයි. මගුල් බෙර වාදනයෙන්ද, නැටුමින්ද මනෝරම්‍යව කැඳවාගෙන එන්නාවූ මනාලයාත් මානාලියත් ඒ දෙපස සිට ගනී. ත්‍රිවිධ රත්නයේ පිහිට පතා, පිරිස පසඟ පංච ශීලයේ පිහිටවූ පසු මාමාවරුන් විසින් දෙදෙනා පරිස්සමට පෝරුවට නංවනු ලැබේ.

ලකුණු දැන අප බෝසතානෝ - විදුරසුන් පිට වැඩම කරමින්
මෙකුණු සසරෙහි තිබුන කෙලෙසුන් - නසා අලුයම බුදු වෙමින්
අකුණු හඬසේ ගර්ජනා කර - එ වසවතු බිඳ හැරි තෙදින්
දකුණු පය පෙරටුව තබා පෝරුවට - ගොඩවෙනු නැකත හරි දැන්

පෝරුව චාරිත්‍ර ඉටුකරන්නා විසින් පත්තිනි මෑණියනට භාරයක් ලෙස යුවල අතට දී නැවත ලබාගන්නා පලමු බුලත් අත සහ පඬුරු, පෝරුවේම උස් තැනෙකින් තැන්පත් කරයි. හත්වෙනි මුත්තාගේ සිට අවිඡ්ඡින්නව පැවත එන දෙදෙනාගේම හත්මුතු පරම්පරාව වෙනුවෙන් දෙදෙනා අතින් වෙන්වෙන්ව බුලත් හුරුළු හයබැගින්ද දෙදෙනා අතින්ම එක් හුරුල්ලක්ද පෝරුව මත බිම හෙළනු ලැබේ. මහී කාන්තාව මත අඛන්ඩව පැවැති පරපුරකින් පැවත ආ මිනිසුන් යුවලකට ඇගේ අශීර්වාදය ඉන් ලැබෙන්නේය. පුවක් මල් කිණිත්තෙන් ආශීර්වාදය ලබාගන්නා යුවල, පෝරුව කාරිය කරන්නාටද බුලත් දෙනු ලැබේ.

මහත්මවූ සෙනෙහසිකින් යුතුව ජීවිත කාලය පුරා බලාගන්නා බවට හතර වරිගය ඉදිරි පිට පිළිද, තැළිද අන්දවා මනාලයා විසින් සංකේතාත්මක පොරොන්දුවක් දෙයි. මංගල මුදු හුවමාරු කිරීමෙන් පසු සුලැඟිලි එකට බැඳ අතපැන් වත් කොට මනාලියගේ පියා විසින් මනාලයාට සිය පණසේ රැක බලාගත් දුවණිය පවරා, පාවා දෙන්නේය. ඉදිරියේ එන සකලවිද ගැටළු සීරුවෙන් දිග ඇරගතයුත්තාවූ මෙන්ම, ගැට ගැසුනාවූද, දියෙන් තෙත්වීමෙන් තදවුනාවූද. සුලැඟිලි වෙන්කරගන්නා යුවල, ඉනික්බිති කිරිබතින්ද දියබිඳකින්ද සන්තර්පණය වී පෝරුව ඉඳුල් කරන්නෝය.

ඉන්පසු එළඹෙන්නේ වැදගත් අවස්ථාවකි! සියල්ලනටම හැඟුම් බර අවස්ථාවෙකි!!

පෝරුව චාරිත්‍ර ඉටු කරන්නා මතක් කරදෙනුයේ සුබ්‍රහ්ම ගම්පතියාගේත් මාලතී බැමිණියගේත් දුහිතෲ රුමත් සෝමසීලී දියණිය ආවාහ කරදීමේදී වූ සිද්දියකි.

එදා දඹදිව තල - ඔක්කාක නම් රජ කල
සුබ්බ්‍රහ්ම ගම තුල - බමුණෙකු දරණ බල කල

මාලතී නම් ලද - බැමිණිය හට සතුට මැද
ලැබුණු දියණිය සොඳ - සෝමසීලී වීය මන නඳ

පොවා කිරි ලේ කොට - අදරින් හදපු දියණිට
නිසි වයස වන විට- සෙවී තරුණෙකු සුසර දිවියට

තරුණයෙකු ආවා - රුවැතියට ඇහැ ලෑවා
ඔහු සතුටු වූවා - මම කැමැත්තෙමි මවට කීවා

පුතුගෙ දෙස බලලා - දියණියට අත තියලා
හරි යසට ගයලා - කීය මෙලෙසින් සුමට කරලා

'බොහෝ දුක් විඳලා - හැදුවෙමි චරිතෙ රැකලා
එම කුලිය ගෙවලා - රැගෙන යනු මගෙ දෙපා වැඳලා'

තරුණයා එතකොට - මව්නි කිම කුලියට
එවිට තම දියණියට - කුලිය දෙන්නැයි කීය මෙලෙසට

'දස එකඩ මස සරී - උපන්දා සිට දුන් කිරී
කච්චියක් රෙදි සරී - තෙමෙන්නට ඇත දුවට දුන් කිරී'

ඒ ඇසු තරුණයා - ළය දැවටුවා කරුණා
පවුළෙ අය පිරුණා - කුලියෙ මෙහෙවර මෙලෙස කෙරුණා

රනින් හෙප්පුවකුයි - රනින් නිමැවුණු ගිරයයි
රනින් කිල්ලෝටෙකුයි - රනින් කෙන්දක් සමග බුලතුයි

කිරිකඩ රෙද්ද ගෙන - හෙප්පුව බුලත ඇතුරුණ
මත තබා අඟයන - ගිරෙයි කෙන්දයි තැබුණි සතුටින

එය මවට දුන්නා - හිසෙන් හිස මත ගන්නා
එ පිළිබඳ දන්නා - යුරෙන් පස්පසට පියමැන්නා

තෙත්වුණු දෑසින් විවාපත් යුවල අතින් කිරිකඩ සේලය හිසින් ගන්නා මනාලියගේ මව, පිටුපසින් පිටුපසට යන්නේ විවාපත් යුවලගේ කෘතවේදීත්වයට අශීර්වාද කරමිනි....
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
අම්මා ආසයි බෙල්ලන්විල යන්න ඉස්සර ඉඳන්ම....

එහෙමනම් අම්මව එක්ක යමු... දැන් ඇවිදින්නත් එන්න එන්නම අමාරු වෙනවනේ....
අයියලාටත් වැඩ අධික එකේ අපි කරමු...
පොඩි පිරකර කිහිපයකුත් ලෑස්ති කරමු ගමේ පන්සලේ ඉගෙන ගන්න ස්වාමීන් වහන්සේලා කිහිප නමකට අම්මා අතින්ම පූජා කරවන්න...

ඔව් එහෙම හොඳයි තමා... එහෙමනම් මම ලෑස්ති කරන්නම්....
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
අපි ගියා බෙල්ලන්විල පන්සලට උදේ... ඔක්කෝම හොඳට කෙරුණා...
එන ගමන් ගමේ පන්සලටත් ගියා... පිරිකරත් ඔයා කීව විදිහටම පූජා කෙරෙව්වා...
ලොකු හාමුදුරුවෝත් හිටියා... ලොකු හාමුදුරුවෝ අතින්ම අම්මට පිරිත් නූලකුත් දැම්මෙව්වා..
ඔයාට ස්තූතියි ඈ ඉතින් මාව මේ වැඩේට උනන්දු කරාට...


හ්ම්ම්ම්... මේ පාර ඇනිවසරියට ඉතින් ඉන්න වෙන්නේ නෑ ලඟට වෙලා...
මුකුත් තෑග්ගක් ගන්න ලැබුනෙත් නෑ...
ඉතින් අර උනන්දු කිරීම, ඔයා වගේ කෙනෙක් මට හදලා වඩලා දුන්නු අම්මට දීපු තෑග්ගක් විදිහටවත් ගන්න එහෙමනම්...

අවුරුදු දහ අටකුත් ගියානේද..? 
යාළුවෙලා හිටපු අවුරුදු හතත් එක්ක බැලුවම ජීවිත කාලයෙන් බාගයකටත් වැඩියෙන්....
ඒක නේන්නම්....
-------------------------------------------------------------------------------------------------------


ආ සීත සුනිල ප්‍රේම ජලේ... ප්‍රේම ගංතෙරේ...
මල් පෙම්බරී දෙතොලෙහි බඹර තොල් පොරේ...

ඒ රාග මැවිලා සුමදුර මත්වෙන තාලේ..
ඒ සිතිජෙහි පෙම් රූප මැවේ සීගිරි කාලේ...
ඕ එන්න ඈත යන්න ප්‍රේම ගංතෙරේ...
ආ සීත සුනිල ජලේ ප්‍රේම ගංතෙරේ...

ඕ පැහැර ගනී තීගේ දෙතොල් පැහැ දින රාජා...
තී දෑසෙහි නිල් මිණි පැහැ දෙයි මේ දිය ඕජා...
ඒ දේව ලියෝ ඔබේ රූ දැක ඈත අම්බරේ..
ආ සීත සුනිල ජලේ ප්‍රේම ගංතෙරේ..

මා පාට කුසුම් තෝරා පෙම් මාල ගොතන්නම්..
මල් පියලි  වැදී සියොමැලි රත් ඇඟිලි රිදෙයි පෙම් ..
ආ දේවි ප්‍රේම වදන් ප්‍රේම ගංතෙරේ...
ආ සීත සුනිල ජලේ ප්‍රේම ගංතෙරේ
...


පසු ලිපි: ජූලි 2019
ගීයේ තනුව පාදක කරගත් හින්දි ගීය
Read More!

කොළඹදි කම්පලක් නැතුව සෙනගක් මරාදාලා..!

මායාදුන්න පුත් ටිකිරි රජ්ජුරු බණ්ඩාර [1581 - 1592] හෙවත් සීතාවක රාජසිංහ හෙවත් පලවෙනි රාජසිංහටත්, අවුරුදු පනස් දෙකක් රජකම් කල දෙවැනි රාජසිංහටත් [1635 - 1687] ප්‍රතිකාලුන්ට මුහුණ දීමට සිදුවිය.

පුරුතුගීසීන් මෙරටට ගොඩ බහින විට රජකම් කලේ මායාදුන්නේගේ මහප්පා වූ ධර්මපරාක්‍රමබාහුය. ධර්මපරාක්‍රමබාහුගේ අවෑමෙන් එක් බිරියක් හා එකගේ කෑ ඔහුගේ සහෝදරයන් දෙදෙනාගෙන් විජයබාහු රාජ්‍යපද ප්‍රාප්ත වන්නේය. අනෙක් සහෝදරයාවන පරරාජසිංහ හා එකගේ කෑ බිරියගේ අභාවයෙන් කීරවැල්ලේ කුමරිය විජයබා මෙහෙසිය වන්නීය. කලින් බිසවගෙන් ලැබුණු බුවනෙකබා, රයිගම් බණ්ඩාර හා මායාදුන්නේ පැත්තක තබා කීරවැල්ලේ කුමරියගේ දුවගේ දරුවාට රජකම බාර දීමට විජයබාහු කරුණු කාරණා සකස් කිරීම විජයබා කොල්ලයට මග පාදන්නේය.

බුවනෙකබා රජද පියා අනුව යමින් අත්තනෝමතික වීම මායාදුන්නේව අමනාප කිරීමට මගපාදයි. පුරුතුගීසීන්ගෙන් උදව් ඉල්ලීමට තරම් නිවට වන බුවනෙකබාහුගේ ක්‍රියාවලිය එක් පසෙකින් දොන් ජුවන් ධර්මපාල නම් බෑනෙකු බිහිකිරීම දක්වා දිවගියද අනෙක් පසෙන් රාජසිංහ කෙනෙකු බිහිකිරීමට හේතු භූත වූ බව අමතක නොකල යුතුය.

ප්‍රතිකාලුන්ට එරෙහිව කල සටන්, මුල්ලේරියාව හටන, දන්තුරේ හටන, බලන හටන, රන්දෙනිවල හටන හා ගන්නොරුව හටන නමින් ප්‍රධාන වශයෙන් හතරකි. මායාදුන්නේ බුවනෙකබාහු සමග කල ගුරුබැවිල හටනට පුරුතුගීසීන් සම්බන්දවන්නේ අනියමිනි.

කෝට්ටේ රජකල බුවනෙකබාහුගේ මරණින් පසු තම ඇණි ශක්තිමත් කිරීම සඳහා ගෝවෙන් දොන් ජීවන් අරික්කු හා පොන්සි පෙරේරා නම් පාදිලිතැන සමග විසාල සේනාවක් හා ආයුධ ප්‍රමාණයක් ලැබෙන්නේ බුවනෙකබා මුණුපුරු ධර්මපාල කුමරු දොන් ජුවන් ධර්මපාල නමින් අන්දෘෂ්ඨි වැලඳ ගැනීමත් යන අවස්ථා හා සමගාමීවය.

පලවෙනි රාජසිංහ රජතුමාට මුහුණදීමට සිදුවන්නේ පුරුතුගීසීන්ට පමණක්ම නොවේ. වීදිය බණ්ඩාර නිතර ඇති කල 'වීදියේ හටන්' වලටද අනේක ලෙස මුහුණ පාන්නට සිදුවන්නේය. සවැනි පැරකුම්බාවන් [1410 - 1462] කෝට්ටේ රජකම් කරමින් ඇතිකල විභූතිය, සාහිත්‍යාලෝකය මැකී යන්නට මේ නොනවතින සටන් හේතු වූවායැ‍යි ද සිතිය හැක. වීදිය බණ්ඩාර යනු අසීරු අවස්ථාවලදී තමනට පිහිටවූ, ගම්බිම් නවාතැන් දී සැලකූ, හත්කෝරළයේ ඉරුගල් රාජ පරපුරේ එදිරිමාන්නසූර්‍ය රජද මැරවූ කෙනෙකි.

එහෙත් සීතාවක රාජසිංහයන් සත්කෝරලේ ආක්‍රමණය කර එදිරිමාන්නසූ‍ර්‍ය රජු මැරවූ අයට දඬුවම් දී, උපකාර කල අයට කළගුණ නොසැලකූ විට සිදුවන ව්‍යසන රට වැසියනට දැනගනු පිණිස අඬබෙර ලැවීය. අවසානයේ වීදිය බණ්ඩාරට ලැගුම් වන්නේ යාපා පටුනය. එහෙත් තම රටට ව්‍යසන කල විදිය බණ්ඩාරට එහි වුසූ දෙමළ ජනයා අතින් මැරුම් කන්නට වන්නේ තනිවම නොව අඹේපිටිය නයිදේ හා විජයපාල ආස්තාන කුමාරයා ඇතුලු තවත් බොහෝ දක්ෂ සටන් කරුවන් සමගින්මය.

මායාදුන්නේගේ අවෑමෙන් ලක්දිව බලය කෙමෙන් කෙමෙන් තරකරගමින් සිටි සීතාවක රාජසිංහ සමග දරුණු සටනකට ප්‍රතිකාලුන් පිලිපන්නේ දොන් ජුවන්ගේද සහය ඇතිවය. එහෙත් නිර්භය රාජසිංහ රජු පලමුව යුදට යැවූ වික්‍රමසිංහ මැති පැරදෙනු දුටද නැවත උපක්‍රම සකසා, අතුරුගිරි කෝරලය, නව යොදුන් කෝරලය, ගිරුවාපත්තුව, තිරික්කෝවිල, තිරිකුණාමලය, පස්යොදුන් කෝරලය, අනුරපුර, හලාවත  මාතර ඈ නොයෙක් පෙදෙස්වල ජනයා එක් රැස් කොට විසාල බලමුළුවක් සාදා මුල්ලෙරියාවේ වාඩිලාගත් ප්‍රතිකාලුන්ව වටකොට පහර දිනි. දෙවැනුව, ඉසුඹුවක් ගැනීමට ඉඩ නොතබා තුමූම සේනාවක් ගෙන හදිසි ප්‍රහාරයක් දියත් කොට පුරුතුගීසීන්ට දරුණු පරාජයක් අත්කර දෙන්නේය. එහිදී රජතුමා සමගින් සටන පිලිපන් 'අත්තන්හරී අබය අලහප්පෙරුම විජයවර්ධන' මැතිදුන්ට දෙනවක පස්රට තෑගි ලෙස ලැබෙන්නේය.

නිර්මාණශීලී ගැමි කවියකුද වූ අලහප්පෙරුම කවියා යුද සේවයෙන් තම මෙහෙවර නිම නොකොට 'සීතාවක හටන' නමින් සිංහලයේ මුල්ම හටන් කවි සාහිත්‍යය අරඹන්නේ කවි 1120ක් රචනා කර ඉතිහාසයේ වැලලීමට තිබූ කාරණා රැසක් සිය ඇසින් අරුත්ගන්වා ග්‍රන්ථාරූඪ කරය. අල්ලක් දැන කන්දක් විලිලන්ට දතකන අද දවස පණ්ඩිතයන් මෙන් නොව ඔහු සිය කාව්‍යය නිමකරන්නේ නිහතමානීවවත්, අදීනවත් ලෙසය.

'එළු පාලි නොමදැන
බසින් සිංහල රැගෙන
මෙ සීතාවක හටන
කව් කල පෑය මනැන පමණිය'

ලංකා ඉතිහාසයේ බටහිර ආක්‍රමණයට අතිශය නිර්භවූත් සාහසික වූත් ප්‍රහාරයක් එල්ලවන්නේ සීතාවක රාජධානි සමයේය. සෑම රජෙකුටම තිබෙන්නාවූ යම් දුර්වල කමක් ප්‍රයෝජනයට ගන්නාවූ අවස්ථාවාදීන් එමටය. රාජසිංහ රජතුමාට කුඩා කළදීම මුහුණු දීමට සිදුවූ අභියෝග නිසා එතුමාට ආරෝපණය වූ සැහැසි බව තුලනාත්මකව දකිනට නොහැකි වූ සංඝරත්නය නිසා හේ මලබාරයෙන් ආ අරිට්ඨ කීවෙන්ඩු පෙරුමාල්ට ලංවිය. ශිව සමයද වැලඳ ගති. තමාට උදව් කල දක්ෂ සෙන්පතියකු වූද තමනට බොහෝ ජයග්‍රහණ අත්පත් කර දුන්නාවුද වික්‍රමසිංහ මුදලිඳුට වස දී මරා දැම්මවීය.

මාන්නප්පෙරුම මොහොට්ටාල නමින් අලුත් නම් ලත් මේ අරිට්ඨකී අවසන 1593 රාජසිංහ රජුගේ මරණින් පසු නවතින්නේ දොන් ජුවන් ලඟය. රූකඩයෙකු වන දොන් ජුවන් ලවා ලංකා රාජ්‍යයේ ඔප්පු තිරප්පු තමන්වෙත ලියවා ගැනීමට ප්‍රතිකාලුන් ක්‍රියාකල අතර 1597 දොන් ජුවන්ගෙ අවෑමෙන් කන්ද උඩරට හැර අනෙක් සියලු භූමිය අත පත් කර ගැනීමටද සමත්වන්නේය.

ප්‍රතිකාලුන් සිංහලයා මත ඇතිකල අධික පීඩනයට මෙකල නායකත්වය සපයන්නේ කොනප්පු බණ්ඩාරයන්ය. බලන දුර්ගයේදී බිහිසුණු සටනකින් විසාල ජයක් අත්පත් කරගන්නා හේ විසාල යුධෝපකරණ රාශියක් අත්පත් කරගන්නේ, විමලධර්ම සූරිය [1592 - 1604] නමින් දිවයිනේ පරමාධිකාරීවරයාව, යාපාපටුන, ගාලු, කොළඹ කොටුද මුදාගෙන, දෝන කතරිනාවද පාවාද ගනිමිනි!

නැවතත් ප්‍රතිකාලුන් තමනට නැතිව ගිය භාග්‍යය ලබාගැනීමට එන්නේ ජෙරනිමෝ ද අසවේදු ගේ නායකත්වයෙනි. බලන දුර්ගයේ දී කෙරුනු නොයෙක් බිහිසුණු සටන්, පසුබැසීම්, නැවත පහරදීම් වලින් නොසෑහෙන ලෙස සමන්විත විණි. විමලධර්මසූරිය රජුගේ අවෑමෙන් දෝන කතරිනාවන්ගේ සහය ලබාගන්නා හීරළුවකු වූ සෙනරත් නැමැති දුර්වල පාලකයා රාජ්‍යත්වය ලබයි.

පලවැනි රාජසිංහ අනුගාමික නිකපිටියේ බණ්ඩාර 1616 දී සත් කෝරලේ කැරළි අරඹන්නේ මේ දුර්වල පාලනයට හා දිනෙන් දින ඉහල යන පූරුතුගීසි බලයට එරෙහිවය. Antonio Bocrro නැමැති පුරුතුගීසි ඉතිහාසඥයා පවසන්නේ ලක් දනන්ගේ අසහනකාරී මානසිකත්වයට හේ කොතරම් හොඳින් නායකත්වය දුන්න්නාද යත් දින 80කින් මුලු දිවයිනේම ජනයාගේ නතුභාවය ලබාගන්නට හේ සමත්වුණු බවයි. සෙනරත් රජුගේ සෙනාංක භාර ප්‍රධානියා ලෙස අන්තෝනි බරෙත්තු හෙවත් 'කුරුවිට රාළ' පත් කිරීම සෙනරත් රජුගේ අඥාණ භාවය ප්‍රකට කරවන්නකි. හේ පසුව නිකපිටියේ බණ්ඩාර හා එක්වන්නේ සබරගමුව දක්වා කැරළි දිග්ගැස්සවීමෙනි.

සුභාෂිතය ලියූ අලගියන්න මුකවැටිතුමා පසුව දෘෂ්ඨීන් වෙනස් කොට ලියූ 'කුන්ස්තන්තීනු හටන' හී කථා නායක කුන්ස්තන්තීනු ද සා දෙවැනි වරට මෙරටට පාතබන්නේ මේ කැරැළි මැඩ පැවැත්වීම සඳහාය. දිගින් දිගටම ලක් රාජ්‍ය කොල්ලකෑම පුරුතුගීසීන් විසින් කරගෙන යන්නේ කන්ද උඩරට ආක්‍රමණය කිරීම පෙරදැරි කරගෙනය. දෙවැනි රාජසිංහ [1634 - 1687] හෙවත් සෙනරත් රජුගේ පුත් කුමරුන්, කන්ද උඩ පස් රට බලය ලබා ගන්නේ මෙවැනි වටපිටාවක් තුලය.

1638 දී පුරුතුගීසීන්ගේ බලවත් ප්‍රහාරයකට ලක්වූ දෙවැනි රාජසිංහ රජතුමා මහනුවරින් උපක්‍රමශීලීව පැනයන්නේ නුවරට ඇතුලු වූ සතුරන්ට සතරවටින් දොරගුළු දාගෙනය. නුවර ගිනිබත් කොට කොල්ල කෑ විශාල පුරුතුගීසී හමුදාවෙන් තිස් තුන් දෙනෙකු හැරෙන්නට සියළු දෙනාම බලන කන්දෙන් පිටවී යාමට තැත්කිරීමේදී රාජසිංහ හමුදාවට අසුව මැරුම් කෑහ. පුරුතුගීසි හමුදාවේ සිටි ලස්කිරිඥ්ඥා හේවායින් හෙවත් දේශීය කුලී හේවායින්ද ඔවුනගේ පුරුතුගීසි ස්වාමියා අත්හලේ මරණයට බියෙනි. හිස්ගෙඩි ගෙලින් සිඳ රණබිමෙහි ගොඩගස්වනු ලැබීය. රාජසිංහ රජ රාජ්‍යත්වය නැවත් ස්ථාවර කරන ලදී.

රාජසිංහ රජුගේ උඩරට හමුදාව, සාමාන්‍ය හමුදාව (අතපත්තු හමුදාව), යුධ හමුදාව හා අනිවාර්‍ය සේවා කොටස්වලින් සමන්විත විය. අතපත්තු හමුදාව සාමන්‍ය ගම් වැසියන්ගෙන් සෑදුනාවූ විය. විශේෂ සේවා සඳහා දකුණු ඉන්දියාවෙන් ගෙනා අගම්පොඩි හමුදාවක්ද උඩරට බලකායේ විය. පලවෙනි රාජසිංහ සමයේ මෙන්ම කලාව, සාහිත්‍යය, ආගම පිරිහීම දෙවැනි රාජසිංහ සමයේ පැවතීම තේරුම් ගැනීම අපහසු නොවේ. ඒ වෙනුවට හටන් කවි, ප්‍රශස්ති අතරින් පතර හෝ බිහිවීම අගය කල යුත්තකි. ඒ මන්ද යත් සාහිත කලා බිහිනොවන කාල වකවානුවක ඒ යුගයේ ඇවතුම් පැවැතුම් නශ්ඨාවෂේශව පවත්නේ මේ නිර්මාණ තුල නිසාය. රජතුමාගෙන් තාන්න මාන්න බලා අතිශෝක්තියෙන් වර්ණනාවන් සිදුවීම නොවැලැක්විය හැකි කරුණකි. එහෙත් රාජ්‍යත්වය ස්ථාවර කිරීමෙහි ලා ඒ අභීත රජවරුන් ගිය ගමන් මග තුල නිමැවූ මේ නිර්මාණවල ඇති ඒ නුගුණ පමණක් ඉස්මතු කිරීම නොමනා යැයි සිතමි.

පලවෙනි රාජසිංහට මෙන්ම දෙවැනි රාජසිංහට වැරදී ගියේ පෘතුගීසීන් එලවීමට ලන්දේසී සහය පැතීම නිසාය. පසුව එය වැරැදි තීරණයක් බව පැහැදිලිව ගියද ලන්දේසීන් සමග එකඟතාව රජතුමා පාඩු දරමින්ම නොබිඳි බව ප්‍රකටය. රජතුමාගේ රණශූරත්වය ප්‍රකට කරමින් කවි, සිලෝ, ප්‍රශස්ති ලියූ වන්දිභට්ටයින් අතර බුන්නෑපාන රාළ, බිංතැන්නේ සාමි, වේවැල්දෙනියේ මොහොට්ටාල, ඌවේ මොහොට්ටා යන අය බෙහෙවින් ප්‍රකටය.

රාජසිංහ නාමය වනමින් ලියූ රචනා බොහොමයකි. ඒ අතර, පැරකුම්බා සිරිත අනුව යමින් ලියූ 'පවන' හා 'රාජසිංහ වර්ණනාව' එයින් ප්‍රකටය. අඹන්වෙල රාළ මෙහෙයවූ නිලඹේ කැරැල්ලෙන් පසු රාජසිංහ රජතුමා හඟුරන්කෙත වාසස්ථානය කර දියතිලක පුර නැංවූ [1668] කාලයෙහි ලියැවුණු 'පවන' කෘතිය අමුද්‍රිතය. කාව්‍ය සාහිත්‍යයෙන් ගීත සාහිත්‍යයට ගත හැකි ගුණාංග මේවායේ ඇති බව කියැවේ. බටහිර ගීයෙහි ඇති 'කෝරස්' බඳු මුද්‍රප්පදයක්ද මේ කවි වල රඳවා ඇත්තේ ඒවා ගායනයෙන් රජතුමා පිනවීම සඳහාමය. 'ශ්‍රී නාමය', 'රාජසිංහ විරුදාවලි', 'පරංගි හටන', 'රජසිහ සිරිත' අනෙකුත් ප්‍රසිද්ධ රචනාවේ.

ඉස්තරම් ගණයේ භාෂා ඥාණයක් තිබූවෙකු යැයි සිතිය හැකි ඌවේ මොහොට්ටාල ලියූ කවක් පහත ටී එම් ජයරත්නයන් හා නීලා ව්ක්‍රමසිංහයන්ගේ මධුර හඬින් ගැයෙයි. එහි ඇති එක් පදයක් කාව්‍යයේ එක් පෙලක් ලෙස ලියැවී ඇත්තේ මාත්‍රා 52ක් පමණ එන පරිදිය:

"නොතැකුම් රුදු විරුදු අඩම්බර නොතරම් කර සිරිඳු උතුම් රඟ
සැතැපුම් සැදු මහරු විකුම් බුජ රණ මන්දිර බූපා"

ගීයෙහි මුල් පද 'රාජසිංහ සිරිත' කෘතියෙන් ගත් ඒවා ලෙස පෙනේ.



යුද්දෙටත් ඇවිත් සිඳු පිට නැව් නැගිලා - පරංගි
උන්නු මුත් ඇවිත් කොළඹට ගොඩ බැසලා
අන්දමත් සොඳයි කෙරු කිසි බිසී ගාලා - කොළඹදි
කම්පලක් නැතුව සෙනගක් මරාදාලා

ලත් දනත් කියත් මහ සෙන් රට ගන්ටා - සතුරු
මත් වෙලත් දොඩත් වෙරි මත පෙන්වන්ටා
කත් ගෙරිත් මසුත් උන්ගේ පනයන්ටා - නැමද
රත් පෙලත් ඉඳිත් සියොගත බැරි වෙන්ටා

යුදයද නැංග - නෙතුරිඳු ගුම්ද
ලෙසට දිනින්ද - ගෙන පානේ
යුදට අනංග - සරගෙන ගුම්ද
කොඩි බැඳමින්ද - එයි රුසිනේ

නොතැකුම් රුදු - විරුදු අඩම්බර
නොතරම් කර - සිරිඳු උතුම් රඟ
සැතැපුම් සැදු - මහරු විකුම් බුජ
රණ මන්දිර බූපා

සතපෙම් කොඳ කිවිඳු - පියුම් වන
හිම ගිම් රිවි විලස - උදම් සහ
තැවැරුම් කර තෙදන - කොකුම් තෙන
දිගඹුන් පර තාපා

මනරම් යස කෙහෙළි - නොහිම් ලෙස
බිහිඟුම් දිගු යටග - නැගුම් කළ
සුරඳුම් තිලිනිසුරු - සුජම්පති
මනයොන් තුනු රූපා

සදහම් තෙල කෙසර - රැඳුම් වන
රණකුම් දිසි දඹදෙණි - ගම්පොල
දැදිගම් නගරාදිප - රම්යුර
නෘපසිංහ මහීපා

ඇසුරු කල පත පොත
• උඩරට නැටුම් කලාව - ජේ. ඊ. සේදරමන්
සීතාවක හටන - මහාචාර්‍ය රෝහිණී පරණවිතාන සංස්කරණය
රාජාවලිය - ඒ වී සුරවීර සංස්කරණය
දියතිලක නුවර - සෙනර්ත් බණ්ඩාර දිසානායක
ලංකාවේ ලන්දේසි බලය - ආචාර්‍ය එස් අර්සරත්නම්
සතර කෝරළේ ඓතිහාසික හා සාහිත්‍ය විමර්සනය- ජී. ආර් ගුණවර්ධන බණ්ඩා
කෑගලු වර්ථාව - එච්. සී. පී බෙල්
සීතාවක රාජධානියේ උන්නතියේද අවනතියේද සමහර අංශ පිළිබඳ විමර්ශනයක් - මහාචාර්‍ය රිසිමන් අමරසිංහ
Battle of Randeniwela 1630 AD - Sri Lanka Military Academy


පාඨකයන්ගෙන් ලැබුණු තොරතුරු
1. පෘතුගීසීන් හා ලංකාව | පරංගි කෝට්ටේ - මහාචාර්‍ය ටිකිරි අබේසිංහ 
2. ලක්දිව ප්‍රතිකාල් ප්‍රයත්නය - සෝමපාල උඩකන්දගේ
3. Fidalgos in the Kingdom of Kotte (1505-1656) - O M de Silva

4. පළමුවන රාජසිංහයන් පිළිබඳ අප්‍රකට ජනකතාවක්  - එම්.පී.පී.ගුණසිංහ
5. බැරැණ්ඩි කෝවිල හා පෙතංගොඩ උයන ගැන මග විස්තර - Thanoja's Dreams

සංස්කරණය 1
යුද්දෙටත් ඇවිත් සම්පූර්ණ ගීතය
[උපුටා ගැනීම සේදරමන් ගුරුන්නාන්සේගේ උඩරට නැටුම් කලාව කෘතිය - 1962/2014- එම් ඩී ගුණසේන]

යුද්දෙටත් ඇවිදින් සිදු පිට නැවි නැගිලා - පරංගි
උන්නුමුත් ඇවිත් කොළඹට ගොඩ බැසලා
අන්දමත් සොඳයි කෙරු කිසි බිසී ගාලා - කොළඹදි
කන්පලක් නැතුව සෙනගක් මරාදාලා

ලත් දනත් තැනින් කියත් මහසෙන් රට ගන්ටා - දෙමළු
මත් වේලත් දොඩත් වෙරිමත පෙන්වන්ටා
කත් ගෙරිත් මසුත් උන්ගේ කුණුපණයන්ටා - මෙහි
නැත් කිසිත් ජයක් යුධ කෙරුමෙන් උන්ටා
                [පිට - 148]

නොමදින් විකුම් පාලා
සැදෙමින් යුදට ජය ලන්දෙසින් සමගින් එ ජනරාලා
සමිඳුන්ගෙ භුවි පාලා
සියසේ අතින් මියෙමින් ගියෝ  යුදයෙන් ඇනුම් කාලා

රන්නා එ ලන්දේසී
මන්නා මෙලෙස පෙන්නා බලය පන්නාලීය සීසී
ගෙන්නා ඉංග්‍රීසී
දන්නා ඔවුන් ගෙන්නා බැඳල සෙන්නා අයට දාසී
                [පිට - 27]

 


Read More!

කවිකාරියේ, සින්දු 'ලියනා' ලඳේ... [ශීලා ගම්වර]

ඉරිදාට ලංකාවේ මිලදී ගැනීමට ඇති පුවත් පත් ගණන කොපමණද? සමහරෙක් මේවා ගන්නේ සුමානයම බත් බැඳීමට තරම් ගෙදර සාමාජිකයින් ඇති බැවිනි. 'ජාතික' පුවත්පත්ද, ටැබ්ලොයිඩ් ගණයේ පුවත්පත්ද රාශියකි. මැරුම්, කැපුම්, අතවර කිරීම්, පැහැර ගැනීම්, මංකොල්ල කෑම්, හිංසනයන්, හදිසි අනතුරු තළු මරා වාර්ථා කිරීමේ 'ජාතික' වගකීම හැරුණවිට සාහිත්‍යාංග සඳහා ඇති ඉඩකඩ 'යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර', 'සාපෙ/උපෙ', 'දක්ෂ දරුවෙකු හදාගන්නේ කෙලෙසද' හා 'අනාගතය ජයගන්නා සරල විදි' වලින් සෙමින් ආක්‍රමණය කරමින් පවතී. යම් වර්ධිත අවස්ථාවක ඇති පුවත් පත් වැනි මාධ්‍යයන් වලින් පෙරා ශුද්ධ කරන ලද මතවාද වලින් නූතන අන්තර්ජාලය ආලෝකමත් කිරීම පසෙකලා, මූණු පොතේ ඇති කුණු කන්දල් වාර්ථාකරණයට ජාතික(යැයි කියාගන්නා) පුවත්පත් වල පිටුද වෙන්කරයි. සොඳුරු සිනමා නිර්මාණයක්, පොතක් පතක්, හඳුන්වා දීමට ඇති ඉඩකඩද වෙන් වන්නේ නිර්මාණය කල එකා ඉන්නා රට වුවද ලේසියෙන් හොයාගැනීමට නොහැකි රටවල වුන්ගේ නිර්මාණයන් වෙනුවෙනි. [මෙයින් ලෝක නිර්මාණ අප රට ජනතාවට හදුන්වා නොදිය යුතුයැයි නොකියැවේ - එහෙත් හඳුන්වාදෙන නිර්මාණවල, අප රට ජනයාටද හඳුනාගත හැකි, වින්දනය කර ගත හැකි, කොටින්ම කියනවානම් දිරවාගත හැකි, පොදු රුව, ගුණ තිබේදැයි බැලීමේ යුතුකමක් විචාරන්නාට හා පලකරන්නාට තිබිය යුතුය].

මේ පුවත් පත්වල කවි පිටුද ඇත්තේය. දක්ෂ ප්‍රතිභාවක් ඇති කවියන් අතෙහි වැජඹුණු මේ කවි පිටුවල නම් අදත් යම් කාන්තියක් දැකිය හැක. ඒ, එකල මෙන්ම අදද මේවායේ සකසු කාරිය, ප්‍රතිභාව හඳුනාගැනීමෙහි සමත් කවියන් අතම රැඳී ඇති නිසා විය යුතුය. සීමිත පුවත්පත් ගනනක් තිබූ දශක තුන හතරකට ඉහත පුවත් පතක තම කවියක් පලකරවා ගැනීම, තමන් ලියූ ගීයක් ගායකයකු විසින් ගැයවීම හා ප්‍රචාරය කරවීම තරම්මම අමාරු කාරියක්ව තිබිණ. ඒ මන්ද යත් රස භාව ඉහලට ඔසවා තැබීමෙහි සමත් හා ඒ සඳහා ඇවැසි නීර්ණායකයන් අතදැරූ නිර්භය කලාකරුවන් ගේ කළමණාකරණය නිසාය. 'පුංචි මස්සිනා සිටි අරලිය මල් රිකිල්ල' හා 'රූකඩ මඩු යාග පොලවල්' ඔවුනගේ කඩුලු පනින්නට අසමත් වන්නේ එනිසාමය. ඒ සියල්ලම සමගින් පුවත් පතක තමන්ගේ එක් කවියක් හෝ පලවීම කෙතරම් අහ්ලාදජනක යන්න දන්නේ ඒ නේරංජනාව තරණය කල අයමය.

කලකට ඉහත 'හද ගී පොතේ' පලවූ ටී එම් ජයරත්නයන්ගේ ගීයක පෙළෙහි ඇති අපූර්වත්වය සොයාගිය මට හමුවූයේ අපූරු තැනැත්තියකි. එක කවියක් නොව කවි සිය ගනනක් විවිධාකාර වූ පුවත්පත් වල පල කරවා ගැනීමට තරම් ප්‍රතිභාවක් ඇති ඇය, නමින් ශීලා ගම්වරයි. ඈ, ඒ. පී. ශීලා නමිනුත් ඈ විසින්ම හඳුන්වා ගනු ලබයි. ටී. එම්. ජයරත්නයන්ගේ කාරුණික මග පෙන්වීම මත මට, ඈ ඉන්නා ඉසව්ව සොයා ගැනීමට හැකිවිය. එහෙත් අවාසනාවකට මා ඈ හමුවීමට යනවිට ඈ සිටියේ භාවනා අභ්‍යාස මධ්‍යස්ථානයකය. 'අවශ්‍ය දෑ කෙසේ හෝ කරගනිම්හ!' යන බලවත් ආත්මාර්ථකාමී සිතුවිල්ල තාමත් තරුණ කාලයේ මෙන්ම අදද චිත්ත සන්තානයෙහි ඉඳහිට මතුව එයි! අභ්‍යාසයන් මදකට අත්හිටවූ ඈ ඒ මධ්‍යස්ථානයෙන් එළියට ආවාය. කලින් දිනක දුරකථනයෙන් කථා බස් කර ඇති බැවින් ඈ මා අඳුනා ගත්තාය.

"මම නම් මේ දැන් යම් වැඩකනේ ඉන්නේ..." ඈ පැවසුවාය.
'හොඳයි එහෙමනම් කථාබස් කරන්න වෙන වෙලාවක එන්නම්... ඒත් මට පින්තූරයක් ගන්න පුලුවන්ද?' මා ඇසීය..
"මෙතැන පින්තූර ගන්න එපා... එහෙමනම් ගෙදර යමු..." කී ඈ එතැන අභ්‍යාසයෙහි යෙදී සිටි තම මලණුවන්ද කැටුව මාත් සමග ඇගේ ගෙදර බලා ආවාය. සසර මග එතෙර වන්නට පුරුදු පුහුණු වන්නන් නච්ච ගීත වාදයෙන් නැවතත් මෙතෙරට ඇද දමත්දෝහෝයි යන වරදකාරී හිතත් මා සමගින්ම ඈ නිවසට පැමිණුනි.

'අර සින්දුව ලියන්න පදනම වැටුනෙ කොහොමද?' නිසසල හිතක් කළඹන්නට පටන් ගතිමි.
"ඕක 1970 විතර ලියැවුණේ... මම ඒ වෙනකොට විටින් විට කවි ලියලා තිබුණ පුවත් පත් වලට..." ඉන්පසු ඈ මට පෙන්වූයේ ඈ විටින් විට ලියූවයි කියූ කව් රචනායි. ඇල්බමයක් වෙනුවට ඈ පාවිච්චි කර ඇත්තේ පැරණි ඉංග්‍රීසි සඟරාවකි. එහෙත් ඒවා ඉතාම පිලිවෙලට සුරැකිව තබාගෙන තිබිණි.


"පුවත් පත වලට කවි තැපල් කරලා යවාපු ඒවා දින වකවාණු එක්ක මගෙ කවි පොතේ සටහන් කලා"
'ඒ අතින් කවි පොත් තියනවද තාම?' මූලික කථාවෙන් පිට පැන මං මුලා වන්නට මම කැමතිය.
"ඉන්න..." නැවත කාමරයට ගිය ඈ මා මෙතෙක් දැක ඇති අතින් ලියූ අපූරුම කවි පොත් දෙකක් මා හමුවෙහි තැබුවාය.


'එතකොට අර සින්දුවේ විස්තරේ...?'
"ආ ඔව්... ඒ කාලේ ගුවන් විදුලි වැඩ සටහනක් තිබ්බා පද්‍යාවලී කියල.. ඩෝල්ටන් අල්විස් මහත්තය, විමල් අබේසුන්දර මහත්තය එහෙම කරපු... ඕකට අපේ කරුණාතිලක හඳුවල කවියක් එවා තිබ්බා 'ආදරය විකිණීමට තිබේ' කියල... ඕකට මම උත්තරයක් විදිහට තමා ඔය ගීය ලිව්වේ 'ආදරය විකිණීමට නොවේ' කියලා..."

සත් ගිරි කුළු හිස එපිටින්
සත් මහ සමුදුරු එපිටින්,
සක්වල දේශය එපිටින්,
එන වන බඹරෝ.... 
එන වන බඹරෝ....

මලේ පියලි වරුණ සළුව ගෙතුවේ නුඹටයි...
මලේ කෙමිය මල් මුවරද පිරුවේ නුඹටයි...
මලේ සුගන්ධය පිටාර ගැලුවේ නුඹටයි...
මලේ උරුම මල වට කර රඟනා නුඹටයි...

සුදු මල්පෙති වියන යටින්,
ළහිරු කැලුම් පලස පිටින්,
නල ‍රැළි සෙන් සමග තුටින්,
එන වන බඹරෝ.... 
එන වන බඹරෝ....

මලේ තුෂර මුතු මාලය බැන්දේ නුඹටයි...
මලේ මෙළෙක සුව සයනය සැදුවේ නුඹටයි...
මලේ සුසුම වාතල පිට ‍රැඳුණේ නුඹටයි...
මලේ හැඬුම මේ වනතුරු ඇසුණේ නුඹටයි....


'පරණ පින්තූර එහෙම නැද්ද?'
සිනාසෙමින් නැවත ගෙට ගිය ඈ පින්තූර දෙකක් මා අත පත් කලාය.





'දැන් පින්තූරෙකුත් ගන්නම් එහෙමනම්?'
"හොඳයි...!"
ඒ. පී . ශීලා





* මුල් සංගීත සංයෝජනය සහිත ගීතය අසන්න මෙතැනින්

Read More!

ස්වර්ණදීප පරවියනේ...!

පරවියන්ට කවුරුත් කැමතිය. උන් සාමයේ සංකේතයය. නූතනයේ කවුරුන් හෝ විසිකරන යමක් කා ජීවත් වෙයි. පාටින්ද විවිධය. ජනක රත්නායක කළු පරවියෝ කියා කථාවක්ද ඇඳීය. සුදු පරවියන් විරලය. රජගෙදර පරවියෝ නමින් චිත්‍රපටියක්ද විණි. පරවියන් මෙන්ම කොබෙයියන්ද එන්නේ රෑන් පිටින්ය. ඒත් එහෙම එන්නට ලේසි නැත. සර්පයින් නිසාය. මුලින් බොරු කියා හැම රැවටූ රැංගෝට තුවාලවුනු කුරුල්ලා මෙලෙස කියයි:

Wounded Bird: You killed bird.
Rango: Yeah. [laughs] Matter of fact I did.
Wounded Bird: Bird dead. Snake come.
Rango: Is it snake?

රැංගෝ නාගයා ගැන නොදනියි. එයට උත්තර දෙන්නේ සුහුඹුල් ප්‍රිසිලාය:

Priscilla: He means Rattlesnake Jake, Mr Rango. 
He never comes to town cause he's scared of that hawk, but might come now. 
May I have your boots when you're dead?

රැංගෝට චක්ෂුසය පහල වන්නේ මියෙම්වා රැකෙම්වා කියා අධිවේගය හරහා පාර පැන්න විටය.

උකුස්සන් සරන්නේ තනිවමය. රාජාලීන්ද එසේමය. උකුස්සන්ගේ සටන ඇත්තේ නාගයන් සමගය. පරවියන් සමග උනට සටනක් නැත. උකුස්සා පෙහෙළි කල මගට විසී කල, කෙතෙහි සිටවූ ආහාර පරවියන්ට රිසිසේ බුක්ති විඳිය හැක. උකුස්සන් එකිනෙකා අතර සටන් දැක නැත්තේමය. 'ගගන' සරන උකුස්සන් එකිනෙකා කා කොටා ගැනීමට සැලස්වීම හොඳ නැත. එය ඔට්ටුවට කුකුලන් කෙටවීම මෙන් නොවේය. නාගයනට බර හෑල්ලු වේ. ගොදුරු පහසු වේ!




අත රන්වන් පරවියනේ

තුඩ රන්වන් පරවියනේ
ගෙල රන්වන් පරවියනේ
පාට එරන් පරවියනේ
ස්වර්ණදීප පරවියනේ

ලස්සන රන් හිමවතිනේ
වී බරටම අහුලාගෙනේ
රෑණ පිටින් නුඹ ගොසිනේ නුබ කුසිනේ
ඉගිල වරෙව් පරවියනේ

ස්වර්ණදීප රන් පොළවේ
වී වපුරව් පරවියනේ
හිරු දෙවියන් සරණින්නේ
බාල ලියන් සමගින්නේ
මියුරස ගී ගයමින්නේ
කෙතට බසිව් පරවියනේ
Read More!

හදේ පිපෙන බැති මල් ගෙන...





හදේ පිපෙන බැති මල් ගෙන
සෙනේහයේ පිණි දිය ඉස
ඔබේ මුදු දෙපා අභියස
තබා පුදන්නම්..
තබා පුදන්නම්...

ඔබේ ගෙලට මුතු මාලා
සයුරෙන් මතු වේ වලා
ඔබේ පිනට රන් මිණි කැට
පොළවෙන් මතුවේ...
පොළවෙන් මතුවේ...

මවුනි ඔබේ විරු දරුවන්
වැළලූ මිහි දෙරණ පුරා
ගත සිත සිත දිරියෙන් පුබුදන
රුවනකි ඇත්තේ...
රුවනකි ඇත්තේ...
Read More!

නෙත් සඟලින් කියාපන්කො....

"අපේ පරම්පරාවේ නම් දිගටම පුරුදු පුහුණුවීම් කරගෙන ආ සංගීතඥයෝ ඉඳලා නෑ.." 
කථාව පටන් ගැනෙන්නේ එහෙමය..

"1960 තමා මම ඉන්දියාවට ගියේ... ඒ කාලයේ ඉන්දියාවට යන්න වීසා ඕනෙත් නෑ... ඉස්සෙල්ලම ගමේ කනම්පැල්ලේ මහා විද්‍යාලයට ගියා... බද්‍යුදීන් මහමුද් විදුහල්පතිකම දාරපු කොස්ගම සුමේධ විද්‍යාලයට ඊලඟට ගියා... ඊට පස්සේ හංවැල්ල ශාන්ත ජෝන් බොස්කෝ එකට, අන්තිමේ හොරණ ශ්‍රීපාලියට... ශ්‍රීපාලියට මුල්ගල තියල තියෙන්නේ 1820 1934 රබීන්ද්‍රනාත් තාගෝර් මහත්තයා... විල්මට් පෙරේරා මහත්තයගේ නෝනා ශාන්ති නිකේතනයේ ඉගෙන ගන්න කාලේ විල්ම්ට් පෙරේරා ඉන්දියාවට යන එනගමන් තමා තාගෝර් තුමා එක්ක හිතවත් කමක් ඇතිවෙලා මෙහෙත් ශාන්ති නිකේතනය වාගේ ආයතනයක් පිහිටුවන්ට ඕනැයි කියන අදහස ඇවිල්ල තියෙන්නේ..." දැන් අප කථා නායකයාගේ වයස ගැන අනුමානයක් ඔබට ඇති කරගත හැකිය.


"ලයනල් එදිරිසිංහ, අනංගලාල් අතුකෝරාල, සූර්‍යශංකර් මොල්ලිගොඩ, චිත්‍රසේන, පණී භාරත වාගේ දැවැන්තයෝ මම යන කාලේ කාලේ ශ්‍රීපාලියේ ගුරු මණ්ඩලයේ හිටියා... විල්මට් පෙරේරා මහත්තයා තාගෝර්තුමාගෙන් කල ඉල්ලීමක් පිට එයාලා සෞන්දර්‍ය අධ්‍යාපනය හදාරන්න ඉන්දියාවට ගිහිල්ලා තමා ආපහු ඇවිත් ශ්‍රීපාලියට සම්බන්ධ වෙලා තිබුණේ... ගෙදරින් දොස්තර කෙනෙක් වෙන්න කියලා විද්‍යා විෂයයන් හදාරන්න කීවට මම ඒ මග අතහැරලා කලාවට බැස්සා..."

"බොහොම මුලදී ශ්‍රීපාලියේ සෞන්දර්‍ය විෂයට ගුරුවරු නැති නිසා ශාන්ති නිකේතනයෙන් ගුරුවරු ආවා තාගෝර්තුමා හරහා.. ගායන විෂයට වී. වී. වසල්වාර, නැටුම් වලට ශාන්තිදේව ගෝරිස් පඩිවරයා, චිත්‍ර වලට නන්දලාල් ගෝස්ගේ ගෝලයෙක් වාගේ පිරිස ආවා... මෙයාලා තාගෝර්තුමාගේ නෘත්‍ය නාටක (ඩ්‍රාමා) මෙහේ කරන්න ගත්තා.. පස්සේ මම ඉගෙන ගන්න කාලේ  හිටපු ගුරුවරු ඒවා සිංහලෙන් කරන්න ගත්තා... සාමා, චිත්‍රාංගනා, නයනානන්ද වාගේ ඒවා... මේවායේ ගීත ගායනා කරන්නත් මට අවස්ථාවක් ලැබුණා... ලංකාවේ ඒ කාලේ තිබ්බ ලොකුම විභාග තමා ලංකා ගාන්ධර්ව සභා විභාග... ලයනල් ඒදිරිසිංහ, ඩන්ස්ටන් සිල්වා, බී. එස්. විජේරත්න වාගේ මහත්තුරු තමා ඒවා මෙහෙයෙව්වේ... ඔය අතරේ රජයේ සංගීත විද්‍යාලයත් බිහිවෙනවා 1952 විතර... ඔහොම යනකොට ඔන්න 1957 විතර ගුරු තනතුරු ගැසට් කලාම ඒකට ඉල්ලුම් කරල මට පත්වීමක් ලබෙනවා කුරුනෑගල වෑබඩ මහා විද්‍යාලයට සංගීත උපදේශක හැටියට..."



"මේ වෙලාවේ සෞන්දර්‍ය අධ්‍යාපන අධ්‍යක්ෂක වුනු මකුළොලුව මහත්තයා රජයේ වාදක මණ්ඩලයක් ස්ථාපනය කරනවා... නිවාඩු මාසයක් හම්බවුණු ගමන් මකුලොලුව මහත්තය රෝයල් එකේ හරි ලුම්බිණියේ හරි ගුරුවරුන්ව ගෙන්නවගෙන පුරුදු කරවනවා ඒ මාසෙම... නිවාඩු කාලේ අපට මේ ඉගැන්වීම්, පුහුණුවීම් නිසා ගෙදර යන්නත් ලැබුනෙ නෑ... මොකද මාව තෝරාගෙන හිටියා සිතාර් වාදකයා හැටියට... මාව කොළඹට ලඟ ඉස්කෝලෙකට, කැළණියේ ධර්මාලෝකෙට මාරු කරවල ගත්තා 1959 දි විතර ඔය වැඩේට පහසුවෙන්න, මකුළොලුව මහත්තයම... සතිස්චන්ද්‍ර එදිරිසිංහ අටේ පන්තියේ වගේ හිටියේ ඒ ඉස්කෝලේ, එයාගෙ මල්ලිත් හිටියා පහල පන්තියක, දැන් ඔය මේ සින්දු කියන්නේ... ඉතින් මකුළොලුව මහත්තයා ඒ කාලේ මහාභිනිෂ්ක්‍රමණය, ගොයම් දා මගුල වගේ ගොඩක් ගීත නාටක හදල අපි ලව්වා පුරුදු කෙරෙව්වා..."

"මේ කථා අතර ඉතින් ලස්සන ලස්සන කතන්දර මැද තියනවා... ඒවා නැතුව මම මේ යන්නේ හරිද....? මේ පුහුණුවීම් යන අතරේ මකුළොලුව මහත්තය රෑ දහයට එකොළහට විතර කඩං පනිනව අපි පුහුණු වීම් කරනවද බලන්න.. ඔහොම ඉන්න අතර තමා මම 1960දී ශාන්ති නිකේතනේට යන්නේ... හැට හතරවෙනකොට එතැන ඉගනීම් ඉවර කරලා ලක්නව්, භාත්ඛන්ඩේ ගියා... ලක්නව් යන්න කලින් ශාන්තිනිකේතනයේදී ගායන, වාදන, නැටුම් ඒ කියන්නේ ඔය කතකලි, මනිපුරි වගේ එව්වා, සිතාර්, එස්රාජ්, ඔව්වා ඔක්කොම කලා... ලක්නව් වල සංගීත විශාරද, ගායන විශාරද කරල ඉවර කලා... හැට අටවෙන වෙනකොට අලහබාද් විශ්වවිද්‍යාලයට ගියා ඊට පස්සේ සංගීත හා වාදන ප්‍රභාකර් කරන්න... ඔය උපාධි පහ හයක් අරගෙන තමා මම හැට නමේදි විතර ලංකාවට ආවේ... එනකොට පොල්ගොල්ල ගුරු විද්‍යාලයටයි පත්වීම ලැබිල තිබුණේ... ඒත් විල්මට් පෙරේරා මහත්තයා 'පිස්සු නැතුව ඔයා ඇවිල්ලා ශ්‍රීපාලිය භාරගන්න' කීවා... එහෙමයි ඒකේ විදුහල්පති වුණේ..."


විල්මට් පෙරේරා මහත්තය මට මෙහෙම යෝජනාවක් කලා මම ලක්නව් ඉන්න කාලේ 'මේ ලංකාවේ ඉන්න දුප්පත් කට්ටියට භාත්ඛන්ඩේ යන්න බැරි නිසා මෙහේ බැරිද අපේ අයට ශාඛාවක් පිහිටුවන්න..?' කියල.. මම මේ ඉල්ලීම ඒ කාලෙම එහේ බෝඩ් එකට ලිපියකින් ඉදිරිපත් කලා... බෝඩ් එකේ හිටියේ රතනජංකර් පඬිතුමා, ගෝවින්ද නාරායන් නාඩු පඬිතුමා ඇතුළු කිහිපදෙනෙක්... කොහොම හරි මේක අනුමත වුණා... මම ලංකාවට එනකොට ඒ අනුමැතිය අරන් ඇවිත් විල්මට් පෙරේරා මහත්තයට දුන්නා 'ඔන්න සර් මම වැඩේ කලා..' කියලා... 1970 අපි මෙහෙම ශ්‍රීපාලියේ පිහිටුවාපු ආයතනය විවෘත කරන්න නාඩු පඬිතුමාත් ලංකාවට ආවා...


"ඔය අතරෙදි 1974 විතර රජයේ සංගීත විද්‍යාලය කැළණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ සෞන්දර්‍ය ආයතනය බවට පත්වෙනවා... මාව ඒකේ අංශාධිපති කරලා ගත්තා ඒක මම ඒකට ඉල්ලුම් පත්‍රයක් දැම්මම... සංගීත, නැටුම්, චිත්‍ර අංශ තුනේම අංශාධිපති... 78දී විතර ශ්‍රීපාලිය හොරණ මණ්ඩපය බවට පත්වෙනවා... ඒකෙත් පරිපාලනය මට පැවරුණා..."

"ඔය අතරේ හරි අපූරු වැඩත් වුණා... කටුබැද්ද විශ්වවිද්‍යාලයේ වයිස්චාන්සලර් අපේ සාකච්ඡාවකදී මගේ ඇහුවා 'ප්‍රොෆෙසර් මේ ලමයි ටිකක් හීලෑ කරන්න සංගීතය පාවිච්චි කරන්න බැරිද කියල...' අපි මේ වැඩේ අවුරුදු හතරක් විතර ලමයි එකතු කරගෙන කලා ඉංග්‍රීසි බාසාවෙන්.. පරාභව සූත්‍රය, මහා මංගල සූත්‍රය වාගේ එව්වා පාදක කරගෙන මම යම් යම් නිර්මාණ කලා... අපි හැට දෙන්නෙක්ගේ විතර ඔකෙස්ට්‍රා එකකුත් හැදුවා..."


"අපි මේ භාත්ඛන්ඩේ ආයතනය පිහිටුවල මුල් කාලෙ වෙනකොට ඉස්කෝලවලට සංගීත අංශයෙන් ප්‍රවීනතා තිබ්බ ගුරුවරු නැති නිසා සාමාන්‍ය පෙල දක්වා සුදුසුකම් පසුබස්සවන්න වෙලා තිබ්බා අමාත්‍යාංශයට... අද වෙනකොට භාත්ඛන්ඩේ ආයතන දහයක් විතර පිහිටුවල තියනව ලංකාවේ... දැන් සංගීත ගුරු පුරප්පාඩු නැති තරම්... අපේ ආයතනයෙන් විතරක් අපි දහසය දාහකටත් වැඩියෙන් ගුරු පුරප්පාඩු මේ වෙනකොට පුරවල තියනවා... මම තමා මේ වෙනකොට ලංකාවේ සංගීත විභාග පාලක... ලංකාවේ මේ භාත්ඛන්ඩයේ සංගීත පද්ධතිය ව්‍යාප්ත කරන්න කල සේවය නිසා මාව ඉන්දියානු පරීක්ෂකවරයෙක් විදිහටත් බඳවා ගත්තා... ඒකට තව හේතුත් තිබ්බා...මට ඉන්දියානු බාසා අටක් විතර කථා කරන්න පුලුවන්... තාගෝර් සංගීතය හදාරනකොට කොහොමත් බෙංගාලි බාසාව එහෙම ඉගෙන නොගෙන බෑ..."

"මම 1952 ඉඳන්ම වාගේ මම ලියාපුම ගීත කීවා... හැත්තෑගනන් වල තමා ඩෝල්ටන් අල්විස්ලා, සේකරලා වගේ අය ලියාපු ගීත කියන්න ගත්තේ.... මම පොත් ලියන කාලේ පාන්දර වෙනල් සෝදුපත් බැලීමේ වැඩ කරනවා... මෙහෙම නිදි මරලා වාහනේ එලවලා දවසක් අනතුරකටත් මූණ පෑවා.. ඒ අනතුරෙන් පස්සේ මගේ හඬේ තිබ්බ 'මිහිරි බව' පොඩියක් අඩුවුණා... දැන් මගේ හඬ ටිකක් වැඩියි... ටිකක් උඩ තලයක තමා මට කියැවෙන්නේ..."


"මේ ලංකාවට අපි කල දේවල් ගොඩක් ලොකු පිංකම් පුතා... ලොකු දේවල් විතරක් නෙමේ කුඩා මට්ටමිනුත් අපි වැඩ කරල තියනවා...ඒකාලේ ශ්‍රීපාලියේ හිටියා මාසික ගාස්තුව වෙන රුපියල් පහ ගෙවාගන්න බැරි අය හිටියා... ඒ අයට අප ගානේ අපි ඉගැන්නුවා... අද ලංකාවේ ප්‍රසිද්ධ ගායිකාවන්ට ඒකාලේ ශිෂ්‍යාවන්ව ඉන්න කාලේ මම මාසික ප්‍රවේශපත්‍ර පවා අරන්දීලා තියනවා බස් එකේ යන්න... අනෙක් කාරණේ තමා මේ කලාවේ ව්‍යවහාරයේ ඉන්න ඕනෑ... රවි ශංකර්ට මාසයක් සිතාර් ගැහුවේ නැත්නම් එයාට වුණත් අඩුපාඩු වෙනවා..."


අප කථානායක ප්‍රේමදාස මුදුන්කොටුව මහතා කලාභූෂණ සම්මානයෙන් සම්භාවනාවට පාත්‍රවෙද්දී කියැවුණු හේතුපාඨයෙන් කොටසක් සටහන් කරමින් මේ සටහන නිමා කරමි.

"විශ්ව විද්‍යාල ආචාර්‍යවරයෙකු වශයෙන්ද විශිෂ්ට සේවයක නිරතව බරණැස හින්දු විශ්ව විද්‍යාලයෙන් ශාස්ත්‍රපති හා සංගීතපති උපාධි හිමිකර ගනිමින් කල්කටා විශ්ව විද්‍යාලයෙන් ආචාර්‍ය උපාධියෙන්ද පිදුම් ලැබීය. මේ අනුව ලංකාවේ සංගීත ක්ෂේත්‍රයට මෙන්ම විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනයට අදාලව අතිවිශිෂ්ට මෙහෙවරක යෙදෙමින් සුවහසක් ඇදුරන්ගේ හා සිසුන්ගේ සම්භාවනීය ආචාර්‍යවරයා වශයෙන් නිර්වචනය කළ හැකි පරිද්දෙන් ගෞරවාදරයට පාත්‍රවෙමින් ලාංකේය සංගීත කලාවේ යුග පුරුෂයෙකු ලෙස සම්භාවනාවට පාත්‍රවිය."



නෙත් සඟලින් කියාපන්කො
අනේ නෑනො කියාපන්කො
මට නොකිව්ව ලස්සන ගීතේ

මම කොහොමද එය කියන්නෙ
හිතේ කවුද කවි ලියන්නෙ
මලේ රුවට මල වට දුන්
බඹර විලාපේ... 
බඹර විලාපේ...

හිත පාළුයි නෙත පාළුයි
මට පාළුයි කියාපන්කො
නෙත් සඟළින් නොකිව්ව ගීතේ
මට නොකිව්ව ලස්සන ගීතේ

කනේ තෝඩු කරේ මාල
ඉණවට සළු සේල නැතිව
පැලේ පිළේ තනියම ඉඳ
මම කොහොමද එය කියන්නෙ

මා නොකිව්ව ලස්සන ගීතේ
මට නොකිව්ව ලස්සන ගීතේ
Read More!

අවදිවන්න පුත, දෙනෙත් අරිනු පුත, නව හිරු පායන්නේ...

සිංහල කලා කෙත තුල මාගේ සිත්ගත් "පුන්‍යා" ලා තිදෙනෙකි. ඒ තිදෙන නියෝජනය කරන්නේ යුග තුනක් වීම අහම්බයකි. පළමුවැන්නා නම් පුන්‍යා හීන්දෙනියයි. ඈ හා සමව යථාර්තවාදී රංගනයන් ඉදිරිපත්කල අනෙකෙකු ඇත්නම් මට අනුව ඒ ස්වර්ණා මල්ලවආරච්චි පමණෙකි. තුන්වෙනි පුන්‍යා මට හමුවන්නේ "සමනළ සංධවනිය" තුලය. මා සිත ඉමහත් කම්පනයක් ඇතිකල ඒ "පුන්‍යා"ද සදා මතකයෙන් බැහැර නොයයි.

දෙවැන්නිය නම් පුන්‍යා කත්‍රිආරච්චි හෙවත් අද කතාන්දරයේ කථා නායිකාවයි.

"ගාථා කියනකොට පන්සලේ බුදුගෙයි ඇතිවන දෝංකාරයට මගේ හිත ඒ කාලේ තදින් ඇලුනා... මගේ කටහඬ මටම අහන්න නැවත නැවතත් ආසාවක් ඇතිවුණා... ඒක කොච්චර දුර දිග ගියාද කියනවානම් මම කවුරුවත් නැති වෙලාවලට බුදුගේ ඇතුලට ගිහිල්ලා 'බුදු සාදූ - බුදු සාදූ සඳුන් ගසක් වෙන්නම් - මම සමන් වැලක් වෙන්නම්' වගේ සින්දු කියන්නත් පෙළඹුණා..." අපගේ කතිකාව අරඹමින් ඈ සිනාසෙන්නීය. "මගේම කටහඬ මටම ඇහෙන නිසා හිස් බැරල් ඇතුලට ඔලුව දාගෙන දෝංකාරය දෙන විදිහට සින්දු කියන්න මම පෙලඹුණා...."

පාසැල් අධ්‍යාපනය හමාර කොට කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයට ඇතුළුවූ ඈ කලා උපාධියක් හදාරන අතරතුරදීම සංගීතය විශාරද විභාගය දක්වාම හදාරන්නීය. "මම ආසාවටමයි සංගීතය හැදෑරුවේ..." ඈ ඌනපූරණද එකතු කරන්නීය.

"ඔය අතරතුර සංගීත තරඟවලටත් මම සහභාගී වුණා... ගුවන් විදුලියෙන් පවත්තපු එක තරඟෙක අවසාන වටය එනකොට මම ගුවන් විදුලියේ වැඩටත් ගිහින්... එතනම වැඩකරන හින්දා මට සහභාගී වෙන්න දෙන්න බෑ කිව්වා... ඒත් ඉල්ලීමක් කරහම ඒ අවස්ථාව ලැබුණා... අවසන් තරඟෙට දෙලොස් දෙනෙක් හිටියා... අම්මා කලබලේට ගෙනාපු සාරියයි නොගැලපෙන හැට්ටෙයි ඇඳගෙන සාරි පොටෙන් හැට්ටේ වහගෙන සින්දු කියාපු නිසා කවුරුවත් ඉතින් මුලින් මගේ පින්තූර ගන්නවත් ආවේ නෑ.." ඈ නැවතත් සිනාසෙයි.

"කොහොම හරි ඉතින් සුනිල් එදිරිසිංහත්, සංධ්‍යා කියල කෙනෙකුත් මමත් අවසන් තුන්දෙනාට තේරුණා... මම පළමු වැන්නා වුණා... මම කිව්වේ නන්දා මාලිනිය ගායනා කර තිබූ 'කරදර පොදි බැඳ' ගීය... ඊට පස්සේ නම් ඉතින් පින්තූර ගත්තා ගොඩක් පත්තරවල වල කට්ටිය..." මාධ්‍යයේ ඇස් යොමුවන්නේද ඉව ඇල්ලෙන්නේද අද මෙන්ම එදාත් දිස්නයට මිසක ගුණයට නොවන බව මේ තවත් සාක්කියකි! එහෙත් එදා විනිශ්චය මණ්ඩල වල තීරණ කොපමණ සාධාරණදැයි, දුරදක්නාදැයි, අද පසක් වේ.

"රස්සාවට යන ගමන්ම තමා විශ්වවිද්‍යාලයේ අවසන් වසර දේශන වලට සහභාගී වුණේ... ගුවන්  විදුලියේදී කලබලෙන් දවල් කෑම අරගෙන ඔතන තිබ්බ ජාතික පොල හරහා කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයට ඇවිදගෙන එනවා.. කොහොම හරි විභාගයත් සාර්ථකව කරගත්තා... ගුවන් විදුලියේ තැටි ගබඩාවේ වැඩකරන කාලේ මම ටයිපින් ඉගෙන ගෙන තිබ්බ හින්දා මට ෂෙඩුල් ටයිප් කරන්නත් ලැබුණා.. ඒකාලයේ නිවේදක ප්‍රොස්පර් ප්‍රනාන්දු මහත්තයා මට දවසක් කථා කරලා මගේ රුචිකත්වය හොඳ හන්දා කීවා එයාගේ වැඩසටහන් වලට ගීත තෝරන්න කියලා... ඔහොම ගියාම මටම පෑ භාගෙක 'සම්පාදක තෝරයි' වැඩසටහන කරන්න ලැබුණා... මම නිෂ්පාදිකා, සහන නිවේදක වාගේ තනතුරු වලට ගියා... බොහොම ආසාවෙන් උනන්දුවෙන් වැඩ කරපු කාලයක් ඒක.."

"දෑස වසාගමි ඔබ නොපෙනෙන්නට.." සින්දුව ගැන යමක් කියන්න, මගෙන් ඉල්ලීමකි.
"ඒක මගේ මුල්ම සරල ගී වැඩ සටහනට දයා අක්කා ලියා දුන්නු ගීයක්... ඊට කලින් මම 'මට මතකයි ඔබ පිපිලා උන්නා...' එහෙම කියල තිබ්බා... සරල ගී වැඩ සටහන මෙහෙයවෙව්වේ ගුණදාස කපුගේ මහත්තයා... ලොකු වාදක මඩුල්ලක් එහෙමත් හිටියා.. ඒත් මේ ගීය ගයන්න හදනකොට වයලීනයත්, බටනලාවත්, තබ්ලාවත්, ගිටාරයත්, සර්පිනාවත් වයන අයව ඉතිරි කරලා ඔකෙස්ට්‍රා එකේ අනෙක් අයව පිටත් කලා 'දැන් ඔයාලා ඕනේ නෑ..' කියලා... මම පුදුම වුණා මේ මොකක්ද කරන්න යන්නේ කියලා... ඒත් ඒ ගීය පුදුමාකාර විදිහට ලස්සනට කෙරුණා... ඔය ගීය නිසා හාදවුනු, වෙන්වුණු බොහොමයක් දෙනා මට මුණගැහෙනවා... ඕක රින්ග්ටෝන් එකකට කට්ටියක් මගෙන් ඉල්ලුවා ටිකක් වෙනස් කරල දාමුද කියලා... මට දෙන්න හිතක් තිබුණෙ නෑ..."
ඒ තීරණය කෙතරම් හොඳද!

"ඔබතුමියගෙ මම බොහොම ආසාකරන ගීයක් තියෙනවා
'මට නොකියා ඔබ මාගේ හිත ලඟ, රහසින් මේ ලෙස ඇයි ඉන්නේ..'
 ඒක කවුද ලීවේ..?" සිත තුල තෙරපෙන ප්‍රස්න ගොන්න සම්බන්දයකින් තොරවම මුවින් ගිලිහෙයි.
"ආ ඔව් ඒක ලීවේ ඩෝල්ටන් අයියා... 'ස්වර්ණ වර්ණ සළු පළඳා ස්වර්ණ තලාවේ, සූරිය දෙවියන් වැඩමන ස්වර්ණ වලාවේ' ඒකත් ඩෝල්ටන් අයියගේ..."

පුන්‍යා කත්‍රිආරච්චි මහත්මිය හමුවීමට යාමට ලකලෑස්ති වෙනවිට මගේ ගෙදර ඇත්තන් ගීයක් මුමුණයි
"බකිනි ගහේ බකිනි මලෙන් පාර අසන්න්නේ..."
"හරි හරි ඒ සින්දුව ගැනත් විස්තර අහන්න කියලනේ ඔය නොකියා කියන්නේ.." මම ඈ අස්වසාලීමි.

"සිතක සතුට නැලවෙන දිය රැලි සේමා,
බසක මහිම ගල පිට ඇඳි ඉර සේමා,
ලඳුනි ඔබේ රුව පිපි තල මල සේමා,
සරා කොමළ මල වට බඹරා සේමා..."
මේක ගැන ඔබතුමියගේ මතකය කොහොමද?
"ඕක කෙරුණේ සේන වික්‍රමාරච්චිගේ සරල ගී වැඩසටහනකට.. ඒකට මට යුග ගීයකට ආරාධනාවක් ලැබුණා.. ඒකට දයා අක්කා ලියා දීපු ගීයක් මතක හැටියට ඕක... 'ඉපදුන දා සිට මව්පිය සෙනෙහස...' ගීයත් මම සේන අයියා එක්ක කීවේ.. මට සෝමතිලක ජයමහ එක්ක සින්දුවක් කියන්න ලොකු ආසාවක් තිබ්බා... ඊට පස්සේසෝමේ අයියා එයාගෙ වැඩසටහනකට මට ආරාධනාවක් කරලා අපි දෙන්නා 'දෙනුවර මින්පසු එක නුවරක් වෙයි..' ගීය කීවා..."

"මම හරි ආසා මගේ තවත් ගීයක් තියනවා... ය'මන් රාගයෙන් ගැයෙන ඩන්ස්ටන් ද සිල්වා සංගීතය කරපු
'බුදුරැස් දහරින් මුලු ලොව සතපා, 
සමන් වතුරු හිමි කරුණා මෙතපා, 
ඉසිපතනේ මිගදායේ...'
මට ඕක ඉසිපතනේ මිගදාය ඉදිරිපිටම ඒක කියන්න අවස්ථාවක් ලැබුණා... ඒක හරිම හැඟුම්බර අවස්ථාවක් වුණා..."

"මගෙ තව සින්දුවක් තියනවා... හරිම ලස්සනයි ඔයාට මතකද මේක...?" ඈ ඒ ගමන මට ඉඩක් නොතියාම මා ගී පිපාසය නිවාලයි.. මේක ලිව්වේ ඩෝල්ටන් අයියා... සංගීතවත් කලේ ඩන්ස්ටන් මහත්තයා..
'පෙර කිසි දවසක
කිසියම් කෙනෙකුට
නොලිව්ව සුමිහිරි
ඔබගේ ගීතය
ලියා දෙන්න මට සුහදේ,
ලියා දෙන්න මට සුහදේ.."

ඈ මේවා ගායනා කරන්නේ කිසිම සංගීත භාණ්ඩයක් නොමැතිවය. ඒ කටහඬ තවමත් තාරුණ්‍යයෙන් පිරී ඉතිරී ඇත්තේය. ඒ ඈත අතීතයේ සම්පාදක තෝරයි හා මෙබඳු ගීත වලින් අප ලෝකය සුමිහිරි කල හඬමය. ඈ කියනා හැටියට හඬ නොවෙනස්ව රඳන්නේ නිතර අභ්‍යාසවල යෙදීම නිසාය. ශාස්ත්‍ර ඥානය ලබාගැනීමට ඇයගේ ඇත්තේ නොතිත් ආසාවකි. ඈ දැන් හොඳ හැටි හින්දි භාෂාව දන්නීය. එයට අමතරව කර්ණාටක සංගීතය හැදෑරීම ආරම්භ කර ඇත. ඉගෙනීම කෙරෙහි උපන්ගෙයි මැළිකමක් ඇති මට ඒ නම් අසාමාන්‍ය ආසාවකි!!

"මගෙ නාට්‍ය සින්දුව ඔයාට මතකද.. ආනන්ද විජේසිරිත් එක්ක කියාපු?"
ඒක නම් නොගයා ඉන්නට මම කෙසේවත් ඇයට ඉඩ නොදෙමි!!
"දිවිය ලෝකේ ලඟයි පේන මානේ - කිම්ද සංකා සිතේ මේ විලාසේ.."

අද වන විට ගුවන් විදුලියේ රැකියාවේ නිරත නොවූවද ඈ ගුවන් විදුලිය වෙනුවෙන් නොයෙක් කලාකරුවන් සහභාගී කරවාගෙන "ගී පිළිසඳර" වැඩ සටහන බොහෝ වෙහෙස මහන්සි වී නිෂ්පාදනය කරණු ලබයි.

"මගේ මව්ගුණ ගීතය ඔයාට මතකද...?"
එය නම් කෙසේ අමතක වන්නද?
මගේ ගී එකතුවේ ඉහලින්ම වැජඹෙන්නකි ඒ!

'නිම්මා නැති දුක් විඳ විඳ මා දැඩිකල අම්මා, 
පෙම්මා කිරි කැටි හුරතල් බස් තෙපලූ අම්මා, 
අම්මා බැති පෙමින් වඳිමි සදා සිරස නම්මා, 
සම්මා සම්බුදු හමුවේ නිවන් දකින් අම්මා..'


"සුනිලා ජයන්ති වීරක්කොඩි කියල තරුණ කෙනෙක් තමා ඕක ලීවේ... කපුගේ අයියා තමා සංගීතය සැපයුවේ.." ඈ වගතුග සම්පූර්ණ කරන්නීය. (සම්පූර්ණ ලිපියම නොකියෙව්වත් කම් නැත! මේ ගීතය නොඅසා නොයන්න!)

මගේ සිත පිරී, මුව ගොලුවී ගියා වැනිය. ගුවන් විදුලිය ගැන ඈ කථා කරනුයේ භක්ති පූර්වකය. උපේක්ෂා සහගත කාලාකාරිනියක් වන ඇයගේ ගීත එකතුවක් නිකුත් නොකිරීම ගැන මා ඇයට නැගූ බලවත් දෝශාරෝපනය ඈ ඉවසා සිටියේ සිනහ මුසු මුහුණිනි. විජිත ගුණරත්න වැනි හොඳ සී ඩී තැටි නිකුත් කල නිෂ්පාදකයින් නඩු හබ හරහා දුර්මුඛ වීමෙන් නැතිවී යන්නේ තරුණ පරම්පරාවල යහපත් රුචිකත්වයයි. එකල මෙන් කාර්ගිල්ස්, විශාකාමාල්ස්, සූරිය වැනි නිෂ්පාදකයින් අද නැත. තරංගා හා සින්ග්ලන්කා සිටින්නේ නිද්‍රෝපගතවය. කේ එන් ඩී හා තොරානා 'යමක්' කිරීමට උත්සාහ දරයි. කලාකරුවනට සීඩී පටයක් වෙනුවෙන් ලක්ෂ ගනන් වියදම් කිරීමට මුදල්ද නැත. ඒ හැකියාව ඇති අයද නිහඬව සිටින්නේ, අද පිටකරනා සීඩී පටය හෙට රුපියල් සියය ගනනේ මල්වත්ත පාරේ දැකීමට ඇති අකමැත්ත නිසාමය.

නැවුම් පොළවක් මත නැවුම් සුවඳකින් අවදිවන්නට, දෙනෙත් හරින්නට, පුත නුඹට කාලයයි!

"අවදි වන්න පුත දෙනෙත් අරිනු පුත - නව හිරු පායන්නේ...
නැවුම් පොළව මත නැවුම් සුවඳමය - ඔබෙ නැහැයට එන්නේ....

පෙර රජ දවසේ උරුමය රැකගෙන - නැවත උපන් පොළවේ...
වෙහෙසෙන් පුතණුවනේ රැක ගන්නට - මතුවන බළ මහිමේ...

දෙදහස් වසරක් හිරු සඳු පසුකර - උදාවුණේ පුතුනේ...
නව නිපැයුම් පිරි නව යුගයක්මය - උදාර වූ පොළවේ...

නව ලොව පුතු හට උරුම කරන්නට - නව සම්පත් මතුවේ...
දැය උල්පත් රන් දිය ගලනා මේ - පොළව ඔබේ පුතුනේ..."


ලලිත් කරුණාරත්නගේ ගී සංකල්පනාවක් ගුණදාස කපුගේ ගේ මියුරු ස්වර සංයෝජනයෙන් හා පුන්‍යා කත්‍රිආරච්චිගේ මියුරු ස්වරයෙන්....
Read More!

සමිඳුනි ඔබ සෙවණැල්ලේ අමා සුවය සදනු මැනවි...

සමිඳුනි ඔබ සෙවණැල්ලේ
අමා සුවය සදනු මැනවි...
ඔබ නියරැස් ගඟුලැල්ලේ
අමාවතුර සලනු මැනවි...

නටබුන් වී වල්මත් වූ
ඔරු පාවේ භව සයුරේ...
රුවන් නිවන් දිවයින වෙත
නැළවි නැළවි ඇදී ඇදෙයි
තනිවූ ජීවන නෞකා...

ලවණ කඳුලු නදිය ගලා
දෙතොල් තෙමී වියැලෙනවා...
කතර පිපාසයෙන් පෙළී
ගිලන් හැඟුම් හදේ මැවෙයි
ජීවිතයම හඬා වැටෙයි...



෴  වෙසක් පොහෝ දින දිනූ සේක ලොව බුද්ධ දිවාකරයාණෝ ෴
Read More!
 
Blogger Wordpress Gadgets