කුරවි කෙවිල්ලන් පානා ඉඟි බිඟි....

'පාඨශාලාන්තර තරඟාවලදී ගැ‍ටුම් ඇතිවීම ස්වාභාවිකය' අතනින් මෙතනින් ඇසෙන වර්ථමාන කතිකාවක කොටසකි. සැබෑවය. පාරක තොටක සිදුවන රිය අනතුරකදී වාහන පැදවූ රියදුරු දෑත් හතර හා දෙපා හතර යහතින් නම් ගැ‍ටුමක් ඇතිවන්නට ඇති ඉඩකඩ ඉතා වැඩිය. මිනිසුන් සෙමින් සෙමින් සුලු වශයෙන් හෝ අන්මත නොඉවසන තැනකට ඒම, ගැ‍ටුම් වල අවසන් ප්‍රථිපල (පුවත් මවන්නන් බහුල වුවද) අර ඉහත කී ස්වාභාවිකත්වය එහි සාමාන්‍යය ඉක්මවා යන්නට හේතු වි නොමැතිද?  නිර්නායකයන් විශ්ලේෂණයන් ඉහවහා යන සමාජයක එහෙම වීම විස්මිතය.  ගරුසරුව බලාපොරොත්තු වන්නේද බලහත්කාරයෙනි - එසේ නොමැතිවීම උහුලාගත නොහැකි අපෙක්ෂා භංගත්වයක් හිතේ ඇති කරයි. පෙරකී ගැ‍ටුම් වලට ආදි සිසුන් මුල් වී ඇති බවක් පෙනී යන්නේ වීඩියෝ දසුන් නැරඹීමෙනි.

මඩිහේ පඤ්ඤාසීහ මාහිමිපාණන් විසින් දියත් කල 'ධර්ම විජය පදනමේ' තේමා ගීතය අපූරු එකකි. එය පටන් ගන්නේ 'මිනිසා මිනිසට එරෙහිව එන්නේ - සිතුවිළි නපුරට හැරෙන නිසයි' යනුවෙනි. සාහිත කලා ඇත්තේ ආවේග පරිපාලනයටැයි සිතමි - ඒවා කෑමට නොහැකි නිසා ඉවතලන්නට නොවේ! කෑමට නොහැකි දේ ඉවත ලමුයැයි වහසි බස් දෙඩූ මාවතේ ඉන්දවූ පැල දැන් පල බරව අතු නැවී ඇත. 'නංගිටයි මටයි ගෙඩි දෙකක් ඇතී' කියන අයියලාට වඩා නංගීට ප්‍රථමයෙන් සියල්ල කඩාගෙන තමගෙට ගන්නට දැන් අයියලා උත්සුකය.

ආවේග මටසිලිටිව, සමාජයට හානිදායක නොවන මට්ටමකින් එලිදක්වන්නට ඇවැසි සාහිත කලාවන්හි නිර්මාණයන් එලි දක්වන්නට තරඟයක් තිබිය හැක්කේ එක්කෝ තරඟය අවසානයේ ත්‍යාගයක් ලැබෙන බවට තරඟ සංවිධායකයින් දැන්වූ විටය. එසේ නැත්නම් ඕනෑ කුණු කන්දලයක් සල්ලි කරගත හැකි පරසරයක් තුලදීය. "නිර්මාණ කුසලතාව" ප්‍රදර්ශනයට ඇති තරඟයන් දැකීම මෙකල බෙහෙවින් උගහටය. වික්ටර් රත්නායකයන් "වදාරන්න පෙර හදාරන්න ඕනේ" කියා නිකම් සිටියේ නැත. හදාරාම වදාරා මුලු රටක්ම කුල්මත් කලේය. රත්න ශ්‍රී විජේසිංහයන් කියන්නේ 'අලුත් දෙයක් බිහිකරමු' උදාන ගී ගයන්නන් මුලින් 'පරණ' දේ හැදෑරිය යුතු බවය. නැත්නම් 'පු‍ටුව' හදන්නේ මොකක් කඩාදැයි යන්න තමන්ටවත් තේරුම් ගත නොහැකි වන නිසාය.

අප රට සාහිත කලා 'දියුණු' මට්ටමක එදත් අදත් තිබී නැති බව වර්ථමානයේ නොයෙක් තැනක කියැවේ. අපේ රටේ සංගීතයේ මුල් සොයා ගිය සී ද එස් කුලතිලකයන්ද ඉන්දියාවෙන් මුදුන් මුල මතු කර තම හැදෑරිල්ල කෙලවර කර ඇති බවෙක්ද කියති. පොත්පත්වල කුමක් කියවුනිද එතුමා අතින් අලංකාර අපේම යැයි කිව හැකි ගී කිහිපයක් නිර්මාණය වී ඇත්තාසේම, ඒවා සොයන්නන්ට අත්හදා බලන්නන්ට ගුවන් විදුලි සංස්ථාව හරහා විසල් මංපෙත් විවර කලේය.

සමහර සිංහල ගීත රචනා හෙමින් සීරුවේ විමසා බලද්දී, ඒවායේ තිරයෙන් එබී බලන සුරූපිනියන් සේ, මටසිලිටි සිංහල ජන කවි සාහිත කෘතීන්වල වල කොටස් සූක්ෂමව සඟවා ඔබ්බවා ඇති බවක් දැකිය හැක. මෙබඳු දස්කම් පාන්නට මහැදුරු සුනිල් ආරියරත්නයන් බෙහෙවින්ම සමත්කම් පායි. ඊලඟට මතකයට එන්නේ කේ ඩී කේ ධර්මවර්ධනයන්ය. අජන්තා රණසිංහයන්, ධර්මසිරි ගමගේ ශූරීන් අපහසුවකින් තොරවම සම අසුන් වල ගෞරවයෙන් වාඩි කරවිය හැක. මනස හෙමින් සීරුවේ දිගහැරෙන්නට සලස්වන ඒ නිර්මාණ 'දෙගොඩ තලා' යන ගංගා නොවී 'හෙළදිව රස දහරින් නලවා' හෙමින් සීරුවේ ගලා බැස යයි.

නන්දා පතිරණ ගයන මල් වනේ රෝස කැකුලු ගීය ගාමිණී විජේතුංගයන් අතින් නිමැවුණද පෙලහර පාන්නේ තනු නිමවන බන්දුල විජේවීරයන්ය.

ඒ රිටිගල ජයසේනයන් සමග පටලැවුණු ගෝඨයිම්බරයන්ගේ ඒ රූමත් බිරින්දෑ පසුව අලකලංචියට පත්ව ගයන ගෝඨයිම්බර වැලපුම ඇසුරෙනි.

"බස්මනං අසුර රජුගේ සොහොනෙ ඉපදුනේ [මල් වනේ රෝස කැකුලු මැදින් මට පෙනේ]
තිස්දහස් පිරිවර හර රජව සිටිමිනේ                 [නිල්වලා යහන් ගැබේ කිරි සිනා දිලේ]
ඉක්මනින් ගෝඨයිම්බර සමඟ යුදවුනේ         [වන් සැනේ සෝක තැවුල් නිවාලන මෙනේ ]
දිස්වෙමින් ඔළුව නැතුව නිදිද හිමියනේ"        [එනු මැනේ මගේ යහනට ඇත ලොවින්නේ]

"රුක් අත්තන මල මුදුනේ බඹරු නටන සැන්දැවේ.." ගීයද උකුසා වන්නමේ මනහර රිද්මයෙන් ගැයෙයි

- එය නන්දා මාලිනියගේ කදිම වික්‍රමයකි!!!

-----------------------------------------------------------
මර්වින් සිල්වා අමැතිතුමාගේ ගර්හාවට ලක්වුණු අඹන්වෙල නිළමේගේ කවි ගායනාද කර්ණ රසායන ගී බවට පත්ව ඇත. ඒ නිර්මාණය වී ඇත්තේ අඹන්වෙල රාළගේ දරු නැලවිල්ලක් ඇසුරෙනි.

"චන්දෝපම බිලිඳේ නුඹ නාඬන් - ඉන්ද්‍රෝ කමලක නිරිඳුට දාවු
බයි බාලොලි නාඬන් බිලිඳේ

දැන් දෙවියන් මට දුන් තුනු රූපා - චන්දන කුංද සමන් සිරි සේපා
වන් පිරිසිදු යස සිත් සු මනා පා - මන්මද දැන් දරු පෙම් බැඳි රූපා

පැන්න තැනම කුකුළන් හඬලනවා - කන්නට බත් ලැබ ඌ  සැම තෑනා
ගොන්න ගහේ හිඳ හා හං ගානා - ඔන්න ඇවිත් පැනපිලු බකමූණා"

අඹන්වෙල රාළගේ තවත් ප්‍රසිද්ධ කාව්‍යමය සාක්කියක් ඇත...
රෝහණ බැද්දගේ ශූරීන් මේ මදක් කපා කොටා කදිම තනුවක් යොදා ගායනා කරත්...


"ඔහොයියා අවුල් නාද සපිරිවර්ධනේ - දින දින සපිරිවර්ධනේ...

කළුත්, සපුත්. සවුන්දරිත් - ලමිත්, කුමිත්, සුමිත්තරිත්,
කිරිත්, ගිරිත්, පවුත්තරිත් - ඇවිත් කළ රොසේ - ඔහොයියා.....
පසුත් පෙරත් දෙයත් වරත් - රකිත් සිටිත් අනිත් බනිත්
ගසත් ඉසිත් ගලුත් වැලුත් - මමත් දුටු ලෙසේ - ඔහොයියා.....

පින්නගමුවේ දුරයගෙ අඹු - පින්නමලිට බැන සරොසින්
පෙන්න කෙළිගෙ පුතෙයි කියා - ඇවිත් ලංව මා - ඔහොයියා.....
ඔන්න මෙමාගේ රඟ දැන - ගන්න කියාලා තොඟ තොඟ
තොංඟන පදයෙන් ඔලුවට - ඇන්නෙ බිම දමා - ඔහොයියා.....

ඇඹුල් දෙනියෙ කිරාගෙ අඹු - දිඹුල් මලිට ඇන්න ටොක්ක
බුබුල් නැඟිනි ඉස හැම තැන - ඇඹුල් දෙසි ලෙසේ - ඔහොයියා.....
නැඹුල් යකුට නිති පුදකොට - එකල් දියඟු දිවගෙන ගොස්
දිඹුල් දියට කඩන් පැනපි - කිඹුල් මොටෙකුසේ - ඔහොයියා.....

නල්ල ගෙදර සෙල්ලගෙ අඹු - එතැනම සිට ගුල්ලො නොවිඳ
ඉන්නක් ගෙන බල්ල කියා - ගැසී නොවලසේ - ඔහොයියා.....
ඉල්ල කකා ආඬින් වෙත - කොල්ලසේම ගොස් දියෝගු
බල්ල සේම පැනපිය ගොස් - වල්ල කැලයටා - ඔහොයියා.....

ටොක්ක නොකා ඉන්නා බඩ - බක්ක කියන එකාගෙ දුව
අක්ක නුඹත් එන්නෙද - අන්නක්ක නෙලුමටා - ඔහොයියා.....
කෙක්ක අගින් ඇන්න කලට - හක්ක දෙපිට දත් පෙනුනිය
ටොක්ක නොකා පැනපිය - ලිබ්බොක්ක ඇතුළටා - ඔහොයියා.....

වත්තල කළුවාගෙ අඹුව - තිත්ත කථාවෙන් බැණ බැණ
වත්ත මැදෙහි තිබුණු කිතුල් - පිත්ත ‍ගණිමිනා - ඔහොයියා.....
පැත්ත පිටට දුන්නේ - සම් පොත්ත ඉගිලි හඬක් ඇසුණි
අත්තන කැලයට දිව්වේ - චිත්ත බියගෙනා - ඔහොයියා....."
---------------------------------------------------------------------------
අලුත් නුවර දැඩිමුණ්ඩ දෙවියනට පිදෙන යාතු කර්මයකදී ගැයෙන කවක් ධර්මසිරි ගමගේ ශූරීන් අත මනරම් ගීයක් වන්නේය...

දෑල දිලී අළු ගෝමර රේඛා         [දෑල ළමැද රන් ගෝමර රේඛා]
සලා ළමැද රන් පරදනු රේඛා
නීල පළිඟු බැඳි දුනු පට රේඛා      [නීල පලිඟු කැට නෙත් මිණි රේඛා]
බාල චන්දවන් නළලත රේඛා      [බාල චන්දනී නළලත රේඛා]

සවනත කිනිහිරි මල් පෙති රේඛා [දෙනෙතෙහි නිලුපුල් මල් පෙති රේඛා]
ලවනත බඳුවද දත් කොඳ රේඛා
දෙවුරත ගජ කුඹු බුජ වැල රේඛා
උදරත වද රන් රූබර රේඛා.."
---------------------------------------------------------------------------
මේ තවත් සුනිල් ආරියරත්න/ සරත් බාලසූරිය /නන්දා මාලිනී සුසංයෝගී වූ සොඳුරු ගීයකි...
ප්‍රේමයේ නියත දුක්ගින්නෙන් මිදීමට මීවිත සොයාගිය 'ඔහු' දෙස දෙස බලන දයාර්ද්‍ර බැල්මකි ඒ...

"සිරි පොද වැස්සේ රාත්‍රියේ - පහන් කණුව යට ඔබ හැමදාමත්
‍රැගත් සුරා පිරූ විතින් - පුවත් නොදැන බමන ගතින් - සුරත් තඹුරු පෙති සේ දෙනෙතින්

සංවේගයේ දළ රල පෙල කැළඹේ - සංසාරයේ ප්‍රාර්ථනා වැළලේ
මේ මොහොතේ ඔබ දෑස දකින්නේ - ප්‍රථම ප්‍රේමයේ ස්වප්නයදෝ

සංග්‍රාමයේ පරදුණු සෙබලකු සේ - සන්තානයේ දුක බිය සැක මතුවේ
වියෝ වියරුවෙන් සිරුර දවන්නේ - බිඳුණු ස්නේහයේ වෛරයදෝ"

ගුත්තිලයේ තැනෙක "රැගත් සුරා පිරූ විතින් - සුරත් තඹුරු පෙතිසෙ නෙතින් - පුවත් නොදැන බමන ගතින් – නටත් අයෙක් සුරා මතින්” ලෙස ඇත . පුර වැනුමක් කවියා අත ස්නේහවන්ත බැල්මක් වී ඇති සැටි!!

මා සැලළිහිණිය මුලුමනින්ම කියවා නැති වුවත් "විළිකුන් සුරත් ඵල වැනි වේ රිවි මඬල" යන්නේ කොටසක් ගෙන "දෙඅදර විළිකුන් සුරත් පලේ - පෙම් මදිරා අයදිමින් සැලේ" ගෙතී ඇතියැයි සිතමි.

"හැකිනම් විසඳන්න" යැයි මෙන් භක්ත්‍යාදරයෙන්  කුහුළින් පිරිණු සරල ගී රසිකයින් වෙත පිදූ මේ ගීය පැරැණි සාහිත සංකේතයන්ගෙන් අතිශයින්ම විචිත්‍රය.  සසඳාවත, කෝකිලය, ජාතක පොත, කව්සිළුමිණය ආදියෙහි තැනින් තැන ඇති යෙදුම්, මෙසේ එක් හුයෙක ඇමිණීම, සාහිත්‍යයෙහි කිසිසේත්ම වියත් බවක් නැති අප වැනි දුහුනන්ට වුවද මහත්මවූ ප්‍රමෝදය ගෙනදෙන්නකි.

"සඳැස් විදා මොණරු නටති මේඝ වලා පාවේ
වලා වැලෙන් ගෙලේ වැටේ මලිගිය මල් මාලේ
සහ ගුම් බිඟු පේලි සැදී නගත මධුර නාදේ
මල් ගොමු තුළ නිල් පලු දල යහන් නිබඳ සෑදේ...

ලවන් ඔඩම තුඩ තබමින් බොත රස මධු පානේ
සුරත් සහන්එළි දැල්වේ දෙනුවන් මිණි පානේ
ලඹ දුන් සපු දුණුකේ මැද පිපුණු එකම යායේ
ඇවිදිමු මුතු පබළු වැටෙන සිහිලැල් හඳ පානේ"
-------------------------------------------------------
තාරුණ්‍යයේ අසිරිය කියැවෙන මේ ගීයද සුනිල් ආරියරත්නයන්, ජයතිස්ස අලහකෝන් සංගීත වේදියානන් හා නන්ද මාලිනිය සුසංයෝගයකි...

"කුරවි කෙවිල්ලන් පානා ඉඟි බිඟි - නෑ නෑ මෙතෙක් පෙණුනේ - නෑ නෑ මෙතෙක් දැනුනේ
පද්ම තඩාගේ පුෂ්ප සුගන්දේ - නෑ නෑ මෙතෙක් දැනුනේ - නෑ නෑ මෙතෙක් දැනුනේ

තුරු හිස ගුම් දෙන වාදන වෘන්දය - භෘංග හඬින් වයතී
ඉන්ද්‍ර දිගින් එන චන්ද්‍ර කුමරියෝ - මන්ද්‍ර සරින් ගයතී
නිර්මල ජල මත මල්වර රළ පෙල - මදන මතින් නටතී

ගගන තලාවේ කුසුම ගුලාවේ - පොපියන්නේ යෞවනයයි
ගොපලු නලාවේ දුලන නිලාවේ - පිබිදෙන්නේ යෞවනයයි
විගඟ විලාපේ කඳුළු   කලාපේ - නලියන්නේ යෞවනනයි"

සැඟවී ඇති ඉඟි බිඟි දු‍ටුවාද???
-------------------------------------------------------------------------------
මේ ඉක්මනින් මගේ මතකයට එන සිංහල ගී රචකයන්ගේ පැරැණි සිංහල සාහිත පොත පත ඇසුරෙන් බිහිව ඇති සොඳුරු නිර්මාණ ස්වල්පයක්ය.
මෙයින් නිර්මාණකරණය පැරණි සාහිතයට ගැති බවක් දැක්විය යුතු බවක් කෙසේවත් නොකියවේ. එසේ වූවානම් අරිසෙන් අහුබුදු සූරීන් අතින් සංදේශය චිත්‍රපටිය සඳහා "පුරුතුගීසිකාරයා රටවල් අල්ලන්න සූරයා - සතුරු රාජ මාරයා මුලු ලෝ අල්ලන්න වීරයා" වත් මහගම සේකර සූරීන් අතින් ගැටවරයෝ සිත්තම සඳහා "ගන්න ගන්න මාගෙ රූපේ මං ෆොටෝජෙනික් - හාරිච්චි බෝරිච්චි" වත් නිමවෙනු නොමැත.